Quang cảnh hội thảo. Ảnh: Q.K

Sau khi Cách mạng Tháng Tám thành công, ngày 2-9-1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Trước muôn vàn khó khăn của thù trong giặc ngoài, Đảng và Chính phủ chủ trương phải nhanh chóng đón các đồng chí tù chính trị bị giam cầm ở Côn Đảo về đất liền. Thực hiện chủ trương của Đảng, Xứ ủy Nam bộ và Ủy ban Hành chính lâm thời Nam bộ đã phối hợp cùng tỉnh Sóc Trăng huy động phương tiện tàu thuyền tổ chức đón rước Đoàn tù chính trị từ Côn Đảo về đất liền.

Chiều ngày 23-9-1945, đoàn tàu chở hơn 1.800 người tù từ Côn Đảo đã vượt muôn trùng hiểm nguy về đất liền và cập đất liền tại Đại Ngãi (Long Phú). Sau đó, được cấp ủy, chính quyền và nhân dân Sóc Trăng đưa về trường Taberd, TX. Sóc Trăng để chăm sóc, chữa bệnh. Cùng về với đoàn còn có chiếc ca nô chở 13 đồng chí, trong đó có các đồng chí Tôn Đức Thắng, Phạm Hùng, Phan Trọng Tuệ… do sóng to không bám được theo đoàn đã đi vào cửa Mỹ Thanh, cặp bến Cồn Nóc và sau đó được nhân dân đón tiếp, đưa về tỉnh lỵ Sóc Trăng ngay trong đêm. Sau đó, Tỉnh ủy, Ủy ban Hành chính và các tầng lớp nhân dân Sóc Trăng đã tổ chức một cuộc mít-tinh lớn chào mừng Đoàn tù chính trị - những chiến sĩ cách mạng trung kiên trở về đất liền sau những năm tháng bị địch giam cầm tại “địa ngục trần gian” Côn Đảo.   

Các đồng chí lãnh đạo tỉnh chủ trì hội thảo. Ảnh: Q.K

Sự kiện đón rước Đoàn tù chính trị về đất liền Sóc Trăng vào ngày 23-9-1945 là sự kiện quan trọng, có giá trị lịch sử và chính trị trong sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân ta. Từ Sóc Trăng, những người tù chính trị Côn Đảo đã tỏa đi khắp mọi miền đất nước, tiếp tục hoạt động cách mạng, vì độc lập tự do của Tổ quốc. Những người tù chính trị Côn Đảo đã luôn kiên định lý tưởng cách mạng, bản lĩnh kiên cường của những người cộng sản được trui rèn qua các nhà tù của kẻ thù. Sau này, nhiều đồng chí đã trở thành lãnh đạo Đảng, Nhà nước như: Tôn Đức Thắng, Phạm Hùng, Nguyễn Văn Linh, Lê Văn Lương, Phạm Trọng Tuệ… 

Tại hội thảo, gần 20 bài tham luận của các nhà nghiên cứu, nhà khoa học trong và ngoài tỉnh được gửi đến và trình bày trực tiếp tại hội thảo đã làm rõ hơn ý nghĩa sâu sắc, diễn biến của sự kiện và đề xuất trùng tu, tôn tạo các địa điểm đón tiếp Đoàn tù chính trị Côn Đảo về đất liền để làm nơi giáo dục truyền thống cách mạng cho các thế hệ mai sau.

Phát biểu kết thúc hội thảo, đồng chí Lâm Tấn Hòa - Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy đã ghi nhận và đánh giá cao các tham luận hội thảo. Đồng thời khẳng định: Sự kiện đón rước Đoàn tù chính trị từ Côn Đảo về đất liền Sóc Trăng ngày 23-9-1945 là một sự kiện lịch sử, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với cách mạng Việt Nam và tỉnh Sóc Trăng; tầm vóc và ý nghĩa lịch sử của sự kiện đóng góp tích cực vào công cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, bảo vệ Tổ quốc dưới sự lãnh đạo của Đảng. Qua đó, nhằm giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ; cổ vũ, động viên toàn Đảng bộ, nhân dân Sóc Trăng phát huy tinh thần đấu tranh bất khuất, thi đua lao động sản xuất, đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội.

Quốc Kiên