Khi Luật Hòa giải ở cơ sở có hiệu lực, các cơ quan Trung ương và địa phương đã ban hành nhiều văn bản để đưa luật vào cuộc sống, nâng cao hiệu quả công tác hòa giải. Qua 6 năm thực hiện, cả nước có trên 96.600 tổ hòa giải được thành lập tại thôn, tổ dân phố với trên 600.000 hòa giải viên; mỗi tổ hòa giải trung bình từ 5 - 7 hòa giải viên. Kỹ năng, nghiệp vụ hòa giải cơ sở được nâng lên thông qua công tác bồi dưỡng, tập huấn, cung cấp tài liệu và hội thi về hòa giải cơ sở. Kết quả, từ năm 2014 - 2019, cả nước đã hòa giải thành gần 708.000 vụ việc, đạt 80,9%; trung bình mỗi năm hòa giải thành trên 120.000 vụ việc và chủ yếu hòa giải ở lĩnh vực dân sự, hôn nhân gia đình và các mâu thuẫn phát sinh trong sinh hoạt tại cộng đồng dân cư. Qua đó, đã kịp thời “xóa tan” mâu thuẫn, tranh chấp trong nhân dân, hạn chế tình trạng khiếu kiện, khiếu kiện vượt cấp.

Quang cảnh hội nghị tại điểm cầu Sóc Trăng. Ảnh: C.H

Hòa giải cơ sở đã có sự gắn kết với công tác dân vận. Mặt trận và các thành viên của Mặt trận đã đóng vai trò nòng cốt trong công tác hòa giải cơ sở; trên 600.000 hòa giải viên của toàn quốc thì có trên 128.000 hòa giải viên cán bộ mặt trận tham gia hòa giải. Đối với tòa án, tỷ lệ hòa giải thành trong giải quyết các vụ việc dân sự tăng dần qua từng năm (năm 2017, gần 174.000 vụ, đạt trên 50%; năm 2018, trên 184.000 vụ, đạt trên 53%; năm 2019, gần 202.000 vụ, đạt trên 52%). Hiện nay, ngành Tòa án đang thực hiện hoạt động thí điểm hòa giải, đối thoại trước tố tụng tại tòa án đem lại nhiều kết quả khả quan.

Tại hội nghị, các đại biểu đã có nhiều chia sẻ về công tác hòa giải cơ sở như: Kinh nghiệm của người hòa giải viên, tình hình triển khai thực hiện mô hình hòa giải cơ sở, kỹ năng dân vận khéo trong hòa giải… Đồng thời, các địa phương còn đề xuất nên sửa đổi về tiêu chuẩn hòa giải viên; tăng cường tập huấn nghiệp vụ và biểu dương, khen thưởng, nhân rộng kịp thời những cá nhân, tập thể có thành tích tốt.

Đại diện lãnh đạo Ban Dân vận Trung ương, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Tòa án nhân dân Tối cao đều nhấn mạnh về tầm quan trọng của công tác hòa giải ở cơ sở. Đồng thời, đưa ra chương trình, kế hoạch và những định hướng để đẩy mạnh công tác hòa giải cơ sở trong thời gian tới. Thống nhất với các ý kiến trên, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam nhấn mạnh, muốn thực hiện tốt công tác dân vận khéo thì cán bộ phải nắm vững các quy định của pháp luật. Muốn dân hiểu, dân tin thì phải có uy tín, nói lên quan điểm của nhân dân và phải xuất phát từ tấm lòng. Các tổ chức phải phối hợp chặt chẽ với các cấp chính quyền để giải quyết tốt các mâu thuẫn, tranh chấp, bất đồng ngay từ cơ sở.

Kết luận, đồng chí Lê Thành Long - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Ban Cán sự Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp đề nghị các ngành, các cấp cần quan tâm phối hợp thực hiện tốt công tác hòa giải cơ sở. Ngành Tư pháp sẽ triển khai thực hiện tốt Luật Hòa giải cơ sở; kiện toàn đội ngũ hòa giải viên cơ sở và phát huy vai trò truyền thông trong công tác hòa  giải cơ sở.

       C.H