Thực hiện Quyết định số 1518/QĐ-BHXH, ngày 18-10-2016 của Tổng giám đốc BHXH Việt Nam về ban hành quy định hoạt động thanh tra chuyên ngành đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) và hoạt động kiểm tra của BHXH Việt Nam, ngay từ đầu năm 2018, BHXH tỉnh đã chủ động phối hợp với các ngành chức năng thực hiện thanh tra liên ngành; tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch thanh tra chuyên ngành đóng BHXH, BHYT, BHTN và kiểm tra tại các đơn vị sử dụng lao động, cơ sở khám chữa bệnh BHYT, các đại lý thu, chi trả chế độ BHXH, BHTN, BHYT và kiểm tra nội bộ. 

Đoàn kiểm tra BHXH tỉnh Sóc Trăng làm việc tại Bệnh viện Quân Dân y tỉnh Sóc Trăng.

Tính đến hết tháng 7-2018, BHXH tỉnh đã tiến hành 5 cuộc kiểm tra liên ngành với 16 đơn vị sử dụng lao động (đạt 40% so với kế hoạch năm). Các đoàn kiểm tra chủ yếu tập trung kiểm tra tại các đơn vị, doanh nghiệp đang cố tình trốn đóng, nợ đọng BHXH, chưa tham gia đầy đủ cho số lao động thuộc diện phải tham gia, đơn vị có dấu hiệu vi phạm pháp luật về việc giải quyết chế độ cho người lao động. Cụ thể, Tổ liên ngành theo Quyết định số 860/QĐ-UBND, ngày 10-4-2018 của Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng (Quyết định số 860/QĐ-UBND) đã tiến hành kiểm tra 2 cuộc tại 6 đơn vị sử dụng lao động có số nợ BHXH, BHYT, BHTN là 3.398,875 triệu đồng, đã khắc phục nợ đến ngày 30-6-2018 là 801,661 triệu đồng. Đoàn kiểm tra liên ngành với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tiến hành kiểm tra 1 cuộc với 3 đơn vị sử dụng lao động; Đoàn kiểm tra liên ngành với Khu Công nghiệp An Nghiệp đã thực hiện kiểm tra 2 cuộc với 7 đơn vị sử dụng lao động. Qua đó, nhắc nhở các đơn vị thực hiện tốt hơn nữa chính sách BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động.

Song song đó, BHXH tỉnh cũng đã tiến hành thanh tra 5 cuộc với 26 đơn vị sử dụng lao động. Qua thanh tra phát hiện số lao động chưa đóng BHXH, BHYT, BHTN là 105 lao động, với số tiền 122,6 triệu đồng; số lao động đóng thiếu mức quy định là 170 lao động, với số tiền là 181,4 triệu đồng. Số nợ trước thanh tra: 5.691,4 triệu đồng, số tiền nợ đã khắc phục trong thời gian thanh tra: 1.502,4 triệu đồng, số tiền nợ đã khắc phục sau kết luận thanh tra: 133,5 triệu đồng. 

Theo ông Nguyễn Văn Hòa - Trưởng Phòng Thanh tra - Kiểm tra, BHXH tỉnh, qua công tác thanh tra, kiểm tra cho thấy, hiện tượng trốn đóng BHXH, BHTN, BHYT vẫn còn xảy ra thường xuyên; các chủ sử dụng lao động hợp thức hóa bằng hình thức làm việc công nhật, hợp đồng dạy việc… Việc đóng BHXH, BHTN, BHYT không đúng với quy định, không đầy đủ cho số người thuộc đối tượng bắt buộc tham gia BHXH, BHTN, BHYT xảy ra khá phổ biến, nhất là ở các doanh nghiệp. Cụ thể, lao động không có tay nghề, trình độ chuyên môn, không cộng thêm 7% phụ cấp; lao động làm việc trong môi trường nặng nhọc, độc hại không cộng thêm 5% phụ cấp theo Khoản 2, Điều 5, Nghị định số 153/2016/NĐ-CP, ngày 14-11-2016 của Chính phủ về việc quy định mức lương tối thiểu vùng đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động…

Tuy nhiên, trong việc thực hiện nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra vẫn còn một số khó khăn, như: Trong công tác phối hợp, chưa thực hiện phối hợp với các cơ quan liên quan trong tổ chức triển khai thanh tra, chỉ thực hiện kiểm tra là chủ yếu. Việc phối hợp triển khai Bộ luật Hình sự về tội gian lận, trốn đóng về lĩnh vực BHXH, BHTN, BHYT tại Điều 214, Điều 215, Điều 216 còn chậm. Việc xử phạt vi phạm hành chính hiện nay chỉ ở mức cảnh cáo, chưa có xử phạt bằng tiền. Trình độ, năng lực của viên chức làm công tác thanh tra còn hạn chế, thiếu về số lượng, chưa ngang tầm với nhiệm vụ hiện nay…

Ông Nguyễn Văn Hòa cũng cho biết, trong thời gian tới, BHXH tỉnh tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác thanh tra chuyên ngành; đẩy mạnh công tác phối hợp với các sở, ngành có liên quan, đặc biệt là Công an tỉnh trong công tác thanh tra, kiểm tra phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực BHXH, BHTN, BHYT; phối hợp các cơ quan chức năng làm tốt công tác thanh tra, báo cáo kết quả, kiến nghị với Chủ tịch UBND tỉnh xử lý vụ việc vi phạm trong việc thực hiện thanh tra của Tổ công tác liên ngành theo Quyết định số 860/QĐ-UBND; rà soát các đơn vị nợ đọng kéo dài, tiến hành thanh tra, xử phạt đối với các đơn vị nợ đọng BHXH, BHTN, BHYT trên địa bàn tỉnh; thường xuyên đẩy mạnh công tác thanh tra chuyên ngành tại các đơn vị sử dụng lao động có số nợ BHXH, BHTN, BHYT từ 3 tháng trở lên; theo dõi, đôn đốc sát sao việc các đơn vị thực hiện xử lý sau thanh tra, kiểm tra đối với các trường hợp cố tình vi phạm pháp luật về BHXH, BHTN, BHYT, sẽ tham mưu với lãnh đạo ngành ra quyết định xử lý vi phạm hành chính theo đúng quy định (xử phạt, xuất toán, thu hồi, truy thu...); làm tốt công tác phối hợp với các đơn vị liên quan trên địa bàn kiểm tra, thanh tra, tuyên truyền, vận động các đơn vị thực hiện chính sách, pháp luật về BHXH, BHTN, BHYT và đặc biệt là chú trọng đến công tác phúc tra các đơn vị sau khi kết luận kiểm tra nhằm đảm bảo các nội dung của kết luận được thực hiện nghiêm túc; từ đó bảo đảm các điều kiện để giải quyết kịp thời, đầy đủ quyền và lợi ích chính đáng của người tham gia BHXH, BHYT và BHTN.

Chí Bảo