Sinh ra và lớn lên trên vùng quê nghèo Ngã Năm, tận mắt chứng kiến đời sống khổ cực của người dân quê mình, quanh năm bán mặt cho đất bán lưng cho trời trên mảnh đất phèn mặn với mong muốn gia đình có đủ hai bữa cơm mỗi ngày. Cậu bé Tấn Phương khi còn ngồi trên ghế nhà trường, được học tập 5 điều Bác Hồ dạy “Yêu Tổ quốc, yêu đồng bào…”, từ đó cậu học trò nhỏ luôn nung nấu ý chí phải trở thành một kỹ sư nông nghiệp thật giỏi để phục vụ cho quê hương. Khi rời ghế nhà trường phổ thông, bước vào đại học, cứ mỗi lần gặp khó khăn, thử thách anh lại nhớ lời dạy của Bác Hồ mà phấn đấu. Anh Phương từ tốn chia sẻ: “Dần dần những năm tháng đại học gian khổ, vất vả cũng qua đi và tôi cũng có trong tay tấm bằng kỹ sư nông nghiệp và quyết trở về quê hương với bao ấp ủ, lo âu, dự tính sẽ làm gì và làm như thế nào cho dân quê mình giàu lên từ cây lúa quê hương và xa hơn nữa là thế giới biết đến hạt gạo Sóc Trăng”. 

Anh Trần Tấn Phương - Giám đốc Trung tâm Giống cây trồng Sóc Trăng (thứ hai từ trái qua) tại buổi giao lưu điển hình tiêu biểu trong thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị.

Ngay sau khi vào công tác ở Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, được sự hỗ trợ của đồng nghiệp, anh chú tâm cho công việc nghiên cứu và học tập nâng cao trình độ chuyên môn. Đặc biệt, khi được đứng vào hàng ngũ của Đảng, anh được tiếp cận và trưởng thành để hiểu, thấm nhuần tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, nhất là những lời dạy đối với những người nghiên cứu khoa học.

Theo anh Phương, Bác Hồ chỉ rõ: Trong nghiên cứu khoa học, một nguyên tắc vàng trong chỉ đạo hoạt động khoa học, đó là nguyên tắc “kế thừa”, cần phải biết vận dụng một cách sáng tạo thành quả khoa học của các nước tiên tiến, áp dụng phù hợp với thực tiễn, làm sao mang kết quả nghiên cứu khoa học ấy ứng dụng thành công vào thực tiễn. Và trên hết, bản thân anh ấp ủ giấc mơ làm sao để người dân làm giàu trên mảnh đất quê hương và đưa hạt gạo tỉnh nhà “bay cao, bay xa” như Nhà nông học, Anh hùng lao động Lương Định Của - người con kiệt xuất của quê hương Sóc Trăng đã từng làm. Vì vậy, anh chọn học tiến sĩ chuyên ngành “Nâng cao về di truyền và chọn giống cây trồng”, đặc biệt là nghiên cứu về cây lúa thơm - đặc sản của Sóc Trăng đáp ứng nhu cầu “ăn ngon” thay cho “ăn no” ngày càng cao của người tiêu dùng trong nước và xuất khẩu để nâng cao giá trị hạt gạo Việt.

Nói đi đôi với làm, anh định hướng và trực tiếp tham gia nghiên cứu, chọn tạo hầu hết các giống lúa thơm ST, được người tiêu dùng trong và ngoài nước biết đến với chất lượng cao và kháng sâu bệnh. Nhiều giống lúa ST có giá trị cao có thể đem so sánh ngang hàng với gạo Thái Lan như ST19, ST20. Đặc biệt, 4 giống lúa ST3, ST5, ST20 và ST đỏ được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công nhận là giống đặc cách, giá trị xuất khẩu gạo ST20 tăng đáng kể, góp phần cải thiện cuộc sống cho người dân, nâng cao giá trị gạo xuất khẩu của Việt Nam trên trường quốc tế.

Không dừng lại ở đó, anh tận dụng lợi thế về nghiên cứu chọn giống lúa thơm để tạo lập mối quan hệ hợp tác trong và ngoài nước, đưa trạm nghiên cứu lúa Sóc Trăng đi vào hoạt động vào năm 2011, góp phần đẩy nhanh tốc độ lai lúa tăng lên 20 lần; phối hợp sưu tầm khoảng 3.000 giống lúa mang các đặc tính có lợi, phục vụ cho việc chọn tạo giống lúa thơm của tỉnh và giống lúa thích ứng với biến đổi khí hậu. Ngoài ra, anh cùng với lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh đẩy mạnh công tác xúc tiến thương mại, tham gia hoạt động quảng bá sản phẩm lúa thơm ST trong và ngoài nước thông qua các cuộc triển lãm, hội thi. Đồng thời, công bố công trình chọn tạo các giống lúa thơm ST trên các tạp chí khoa học có mã chuẩn quốc tế và các hội nghị trong nước bằng tiếng Việt và tiếng Anh. 

Anh Phương cho biết thêm, thực hiện lời căn dặn của Bác đối với những người làm khoa học phải sâu sát cơ sở, biết họ cần gì để giúp đỡ, anh cùng cán bộ Trung tâm Giống cây trồng thường xuyên xuống cơ sở tích cực hỗ trợ nông dân trồng giống lúa mới, hỗ trợ kỹ thuật, giúp nông dân tự sản xuất giống để chủ động nguồn giống sản xuất, góp phần tăng diện tích lúa đặc sản. Khôi phục thành công mô hình trồng lúa (chủ yếu là lúa thơm ST) luân canh với vụ tôm nước lợ trên địa bàn huyện Mỹ Xuyên, góp phần nâng cao năng suất, giá trị và lợi nhuận cho người dân. Tính đến nay, các loại lúa thơm ST không chỉ trở thành mặt hàng lương thực xuất khẩu chủ lực của tỉnh mà còn là nguồn lương thực xuất khẩu quan trọng của đất nước. Hiện lúa thơm ST chiếm khoảng 60% diện tích và sản lượng lúa hàng hóa hàng năm của tỉnh và ngày càng khẳng định giá trị trên thị trường trong và ngoài nước.

Với thành tích đạt được trong nghiên cứu khoa học và sự ghi nhận của Đảng và Nhà nước thông qua các danh hiệu mà anh Trần Tấn Phương nhận được, đó là thành quả của việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, sống phải biết vượt khó và cống hiến cho quê hương, đất nước.

Tại Hội nghị toàn quốc sơ kết 1 năm thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị khóa XII về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh do Ban Bí thư Trung ương Đảng tổ chức vào ngày 18-5, Ban Tuyên giáo Trung ương đã tặng bằng khen cho 28 tập thể và 48 cá nhân đã có nhiều thành tích xuất sắc tiêu biểu trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Tỉnh Sóc Trăng có 1 cá nhân là anh Trần Tấn Phương - Giám đốc Trung tâm Giống cây trồng tỉnh Sóc Trăng được khen thưởng.

H.Lan