Với lợi thế là vùng đất giữa dòng sông Hậu, Cù Lao Dung trong nhiều năm qua đã dựa vào đặc tính trên để phát triển một số loại cây trồng nhưng chủ lực vẫn là cây mía. Trải qua quá trình canh tác lâu đời, cây mía dần “thoái trào” do ảnh hưởng giá cả thị trường cũng như tiềm lực kinh tế của loại cây trồng này chưa tương xứng lợi thế vùng đất. Chính vì vậy, huyện đã và đang chuyển đổi diện tích mía sang trồng một số loại cây ăn trái cũng như cải tạo ao nuôi các loài thủy sản. Đồng thời, cơ hội đang đến vùng đất cù lao bởi Tập đoàn Xuân Thiện đã chọn vùng đất Cù Lao Dung trồng thử nghiệm giống cây cao lương. Nếu dự án thuận lợi sẽ tạo hướng đột phá về kinh tế của địa phương và tạo nguồn thu nhập ổn định cho bà con nông dân.

Theo thông tin từ Tập đoàn Xuân Thiện, cây cao lương còn có tên gọi là cây lúa miến, cây bo bo, đây là loại cây lương thực C4 đầu tiên được giải mã bộ gen (cây có chu trình quang hợp C4 biểu hiện nhiều lợi điểm hơn cây C3 trong lộ trình cố định cacbon, đặc biệt trong điều kiện khô hạn và nhiệt độ cao). Cao lương là loại cây chiến lược, đứng vị trí quan trọng thứ 5 trong các loại ngũ cốc chống chịu hạn; là cây lương thực chủ lực của hơn 500 triệu người trên thế giới, ở 30 quốc gia thuộc vùng nhiệt đới bán sa mạc. Hiện cây đang được trồng trên diện tích 42 triệu ha tại các quốc gia ở châu Phi, châu Á, châu Đại Dương và châu Mỹ.

Giống cây cao lương có thể sử dụng chế biến thành thức ăn chăn nuôi cho gia súc ăn cỏ, thân cây là nguyên liệu chế biến đường và với diện tích sản xuất lớn trồng chế biến cồn Etanol, chế biến viên nén sinh học dùng trong đốt lò hơi, nhiệt điện. Đồng thời, giống siêu cao lương là giống sau khi giải mã thành công, các nhà khoa học đã ứng dụng phương pháp lai Back cross, dùng phương pháp chỉ thị phân tử trong chọn giống, để chọn tạo được giống cao lương cải tiến và giống lai F1 có những tính trạng mong muốn: cải tiến tính chống chịu hạn, tính kháng bệnh. Đặc biệt là các nhà khoa học Nhật Bản đã đưa các gen quyết định về sinh khối và hàm lượng đường cao vào dòng bố, mẹ của giống siêu cao lương này. Siêu cao lương có thể cho năng suất sinh khối lượng chất xanh lên tới 300 tấn/ha; sản lượng Etanol có thể đạt trên 17.000 lít/ha, cao gấp 2 - 2,5 lần so với sắn, mía; chiều cao của siêu cao lương từ 5m đến 6m; hàm lượng vật chất khô trên 40%; hàm lượng đường cao là 16% - 17%; cây siêu cao lương thuộc họ lúa cho nên có các lợi thế như chống chịu tốt với cả điều kiện khô hạn và ẩm độ, thậm chí chịu được cả úng ngắn hạn, do vậy cây thích ứng rộng trên nhiều loại đất.

Giống cây cao lương được trồng tại xã An Thạnh 2 hơn 20 ngày tuổi.

Phó trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Cù Lao Dung Nguyễn Văn Đắc cho biết, Tập đoàn Xuân Thiện đã ký kết với Trường Đại học Cần Thơ trồng thử nghiệm cây cao lương tại 2 điểm trên địa bàn huyện là xã Đại Ân 1, An Thạnh 2, diện tích 6.000m². Cây đã được hơn 20 ngày tuổi, đang trong giai đoạn phát triển tốt. Đặc tính cây cao lương thời gian trồng đến khi thu hoạch từ 95 ngày đến 115 ngày, người canh tác sau khi thu hoạch trừ các khoản chi phí lợi nhuận gần 30 triệu đồng/vụ/ha, trong một năm có thể trồng 3 vụ liên tiếp, nên thu về số tiền khá lớn. Qua đó, Tập đoàn Xuân Thiện dự kiến triển khai việc trồng cây cao lương đạt hiệu quả tại huyện sẽ mở rộng diện tích trồng khoảng 5.000ha. Đây là cơ hội để bà con nông dân huyện nhà chuyển đổi những loại cây trồng kém hiệu quả sang trồng cây cao lương, bởi Tập đoàn Xuân Thiện sẽ ký kết hợp đồng thu mua, tạo đầu ra ổn định so các loại cây trồng khác. “Đứng về góc độ ngành nông nghiệp huyện, chúng tôi đang trông chờ dự án thành công để mở ra hướng cây trồng mới cho huyện cũng như góp phần giúp nông dân có sự chuyển dịch cây trồng hiệu quả, tăng cao giá trị theo chuỗi” - đồng chí Đắc cho biết thêm.

Cũng theo Tập đoàn Xuân Thiện, mục tiêu của đơn vị là sẽ đầu tư xây dựng và phát triển dự án nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao sản xuất giống siêu cao lương trên diện tích đất 100.000ha ở các tỉnh, nhằm đảm bảo nguyên liệu cho các nhà máy sản xuất viên nén nhiên liệu của Tập đoàn Xuân Thiện và Tập đoàn Năng lượng tái sinh Shuuwakikaku - Nhật Bản với giá trị kim ngạch xuất khẩu trung bình 2,5 tỉ USD/năm trong vòng 20 năm. Nhu cầu 50.000ha đến 100.000ha đất nông nghiệp tại các tỉnh, trong đó, tại tỉnh Sóc Trăng, Tập đoàn Xuân Thiện sẽ chọn huyện Cù Lao Dung, diện tích 5.000ha bao gồm cánh đồng mẫu lớn cây cao lương để sản xuất đủ nguyên liệu cho 1 nhà máy chế biến viên nén với công suất 90 tấn/giờ và một vài yêu cầu khác. Như vậy cần có sự sắp xếp lại thửa đất của các hộ nông dân để có sự tập trung, không để tình trạng manh mún, nhỏ lẻ.

Song song với quá trình quy hoạch “liền đồng, cùng trà, khác chủ” thì hệ thống giao thông, thủy lợi nội đồng theo hướng hình thành các vùng sản xuất hàng hóa quy mô lớn, để từ đó tạo điều kiện áp dụng cơ giới hóa và khoa học công nghệ vào sản xuất, tăng năng suất lao động. Ngoài ra, Tập đoàn Xuân Thiện sẽ đầu tư công nghệ cao vào sản xuất giống siêu cao lương để thu nguyên liệu chế biến viên nén sinh học; tiêu thụ 100% sản phẩm cho các đơn vị liên kết sản xuất; xây dựng nhà máy chế biến ngay tại địa phương; tạo công ăn việc làm cho địa phương; đóng góp thuế và các nghĩa vụ khác đầy đủ.

Tiềm năng về giống cây cao lương mà Tập đoàn Xuân Thiện thông tin đang được trồng trên đất Cù Lao Dung là khá khả quan; nếu thành công sẽ là bước ngoặt khởi sắc cho nông nghiệp huyện Cù Lao Dung và góp phần vào cơ cấu giống cây trồng mới của tỉnh. Dự án thành công sẽ tạo bước “đột phá” mạnh mẽ cho nền nông nghiệp huyện, tạo thêm diện mạo mới, sắc màu mới, đặc biệt là lợi nhuận do cây cao lương mang đến cho hộ dân.

Thúy Liễu