Hôm nay (21-1), tại Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác năm 2018 và triển khai công tác ngành KH&CN năm 2019. Tham dự Hội nghị có Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam.

Quang cảnh Hội nghị Tổng kết công tác năm 2018 và triển khai công tác ngành KH&CN năm 2019.

Báo cáo của Bộ KH&CN cho hay, năm 2018, các chương trình phát triển khoa học cơ bản đã giúp nâng cao trình độ khoa học của Việt Nam. Số lượng bài báo khoa học của Việt Nam công bố quốc tế năm 2018 là hơn 8.500 bài, tăng 37% so với năm 2017. Một số lĩnh vực khoa học tự nhiên như: Toán học, Vật lý, Hóa học tiếp tục giữ thứ hạng cao trong khu vực ASEAN (trong đó, công bố ISI của ngành Toán học của Việt Nam đứng thứ nhất ASEAN và thứ 7 châu Á).

Năm 2018, chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu của Việt Nam tiếp tục tăng, đứng thứ 45 trong số 126 quốc gia và vùng lãnh thổ, là thứ hạng cao nhất mà nước ta đạt được từ trước tới nay…

Mặc dù đánh giá cao những kết quả nổi bật của ngành khoa học công nghệ, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam nhấn mạnh, ngành khoa học “không được ngủ quên trên chiến thắng”.

Nêu dẫn chứng về Báo cáo Đánh giá mức độ sẵn sàng cho cách mạng công nghiệp 4.0 khi xếp Việt Nam nằm trong nhóm 58 quốc gia và nền kinh tế non trẻ, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, ở nhiều văn bản, nghị quyết đề cập khoa học công nghệ là động lực, là quốc sách hàng đầu, nhưng khi triển khai vẫn chưa thực sự là động lực và quốc sách.

Cũng theo Phó Thủ tướng, cơ chế tài chính hiện đã cải tiến nhưng vẫn còn nhiều thủ tục rườm rà và bất cập, tiền đầu tư cho khoa học vẫn dùng để chi trả lương, tăng thu nhập.

Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam phát biểu tại Hội nghị.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nói: “Tôi vẫn nói nhận thức là đầu tiên. Chúng ta vẫn nói là quốc sách, là lực lượng sản xuất trực tiếp, nhưng thực sự còn nhiều chính sách chưa thực sự coi KH&CN là quốc sách, chưa thực sự coi là động lực, là chìa khóa quan trọng bậc nhất để chúng ta thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình, để chúng ta phát triển nhanh và bền vững hơn”.

Để Việt Nam nâng cao các chỉ số và bắt kịp cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang phát triển như vũ bão, Phó Thủ tướng cũng cho rằng, cần phải tiếp tục thay đổi các cơ chế chính sách cho khoa học công nghệ. Trong tất cả những chính sách đó phải coi doanh nghiệp là trung tâm của đổi mới sáng tạo. Những chính sách phải thúc đẩy hơn nữa doanh nghiệp chú trọng đầu tư cho khoa học công nghệ, có nhiều viện nghiên cứu tư nhân hơn… Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh, năm 2019 phải là “năm tăng tốc và bứt phá” của ngành khoa học.

Ở góc độ địa phương, ông Đỗ Khoa Văn- Giám đốc Sở KH&CN tỉnh Hà Tĩnh cho rằng, để KH&CN Việt Nam phát triển tương xứng với tiềm năng và vị trí quốc sách hàng đầu thì điều quan trọng nhất là thay đổi tư duy của người đứng đầu.

“Nhận thức của toàn xã hội, của cấp ủy chính quyền cũng còn có mức độ. Ai cũng biết là quan trọng nhưng nó đi vào cuộc sống như thế nào, hành động như thế nào thì cũng còn khoảng cách khá lớn. Đó là những khó khăn không phải một sớm một chiều thay đổi được. Và điều quan trọng nhất là người đứng đầu các cấp, ngành, người đứng đầu ở các doanh nghiệp, các địa phương, viện nghiên cứu đều phải nhìn thấy rõ những vấn đề này để mình tự đổi mới chính mình. Thứ hai nữa là mình phải tiếp cận những yêu cầu đặt ra của cuộc cách mạng công nghệ, để có sự chỉ đạo và hành động đúng đắn với mục tiêu”, ông Văn nói.

Tạ Lan/VOV.VN