Theo quy định của Luật Đất đai, “Kế hoạch sử dụng đất là việc phân chia quy hoạch sử dụng đất theo thời gian để thực hiện trong kỳ quy hoạch sử dụng đất”. Thực hiện Luật Đất đai năm 2013, quy hoạch sử dụng đất cấp huyện được lập định kỳ 10 năm 1 lần, riêng kế hoạch sử dụng đất được lập hàng năm. Kể từ năm 2015 đến nay, kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện đã được lập, phê duyệt đầy đủ, đúng quy định. Cụ thể, mỗi huyện, thị xã, thành phố đã được lập và phê duyệt 5 kế hoạch sử dụng đất hàng năm (2015 - 2019). Theo đồng chí Nguyễn Văn Thử - Chi cục trưởng Chi cục Quản lý đất đai, những năm đầu, các địa phương còn nhiều lúng túng trong thực hiện. Tuy nhiên, những năm gần đây, công tác này được thực hiện trơn tru hơn do các địa phương đã dần quen, có chủ động trong việc thực hiện nên hầu hết các kế hoạch sử dụng đất cấp huyện được lập và phê duyệt cơ bản đúng theo quy định.

Việc thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất là cơ sở để triển khai quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội.

Thông qua quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất tại địa phương, người sử dụng đất chủ động tuân thủ và thực hiện đúng các thủ tục về đất đai khi có nhu cầu. Từ đó khắc phục tình trạng hộ gia đình, cá nhân tự ý chuyển mục đích sử dụng đất trái phép, đặc biệt trong tình hình thực tế về nhu cầu sử dụng đất trên địa bàn tỉnh tăng nhanh như hiện nay. Đồng chí Huỳnh Tấn Thanh - Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Long Phú cho biết: “Việc lập và phê duyệt đầy đủ kế hoạch sử dụng đất hàng năm góp phần tạo điều kiện thuận lợi và cơ sở pháp lý cho huyện trong việc quản lý đất đai, đặc biệt là trong công tác thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để thực hiện các công trình, dự án. Nhờ có quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hàng năm làm cơ sở để triển khai quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, thời gian qua trên địa bàn huyện không xảy ra tình trạng phân lô bán nền trái quy định pháp luật”.

Theo điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất tỉnh Sóc Trăng đến năm 2020 đã được Chính phủ phê duyệt thì trong giai đoạn 2011 - 2020, Chính phủ cho phép chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp với quy mô khá lớn, khoảng 20.000ha. Tuy nhiên, kết quả thực hiện ở các địa phương thực hiện khá thấp, tính đến cuối năm 2018, trên địa bàn tỉnh chỉ chuyển được khoảng 3.000ha từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp, đạt tỷ lệ khoảng 15% so với diện tích phải chuyển cả kỳ quy hoạch.

Do thời điểm Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực mới có quy định kế hoạch sử dụng đất cấp huyện được lập và phê duyệt hàng năm. Vì vậy, trong quá trình triển khai thực hiện, các địa phương đã gặp không ít những khó khăn. Theo quy định, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện phải thực hiện xong và trình Sở Tài nguyên và Môi trường thẩm định trước ngày 30-9 của năm trước. Như vậy, các địa phương phải bắt đầu thực hiện từ tháng 6, 7, nhưng trong giai đoạn này các địa phương chưa chốt được danh mục đầu tư công của năm sau nên khó khăn trong việc xác định danh mục các công trình, dự án cần thực hiện. Ngoài ra, danh mục công trình dự án có thu hồi đất trong kế hoạch sử dụng đất hàng năm phải được HĐND tỉnh thông qua vào kỳ họp cuối năm trước khi UBND tỉnh phê duyệt. Do đó, có nhiều trường hợp xác định được công trình, dự án phải thu hồi đất thì đã qua kỳ họp của HĐND nên phải chờ đến kỳ họp sau hoặc xin họp đột xuất gặp rất nhiều khó khăn.

Trên địa bàn tỉnh hiện đang trong giai đoạn kêu gọi, thu hút đầu tư nên có nhiều trường hợp phát sinh công trình, dự án theo nhu cầu của nhà đầu tư sau khi kế hoạch sử dụng đất được phê duyệt (phù hợp quy hoạch sử dụng đất) mà các địa phương không thể chủ động lường trước được hết. Trường hợp này phải lập các thủ tục thông qua HĐND, xin chủ trương UBND tỉnh cho phép thực hiện, mất nhiều thời gian, chậm thời cơ thu hút đầu tư.

Để thực hiện tốt kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện, đồng chí Nguyễn Văn Thử cho biết thêm, Chi cục Quản lý đất đai sẽ tham mưu Sở Tài nguyên và Môi trường chỉ đạo, hướng dẫn UBND các huyện, thị xã, thành phố chủ động trong công tác lập kế hoạch sử dụng đất hàng năm, đảm bảo đúng quy trình, thời gian theo quy định. Tổ chức thẩm định, trình UBND tỉnh phê duyệt kịp thời theo quy định. Tổ chức kiểm tra, giám sát các địa phương trong quá trình triển khai kế hoạch sử dụng đất sau khi được phê duyệt; đảm bảo các công trình, dự án có thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất phải phù hợp với kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt; trường hợp nào phải thông qua HĐND phải có nghị quyết của HĐND thông qua theo quy định.

Sự nỗ lực của ngành Tài nguyên và Môi trường tỉnh trong việc thực hiện tốt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất sẽ đáp ứng được nhu cầu sử dụng đất của các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư, tăng nguồn thu từ đất, góp phần tạo động lực thúc đẩy kinh tế - xã hội của tỉnh phát triển.

Thiện Hải