Một vụ sạt lở ven sông ở huyện Kế Sách. Ảnh: Thiện Hải

Nhiều thiệt hại do thiên tai... 

Từ đầu năm 2019 đến nay, tình hình thiên tai do sạt lở, lốc xoáy và triều cường trên địa bàn tỉnh diễn biến phức tạp, không chỉ gây thiệt hại về người mà còn ảnh hưởng đến sinh hoạt, sản xuất của người dân. Theo thống kê, tính đến ngày 30-9 đã có 2.251m bờ sông, bờ biển bị sạt lở; 476 căn nhà bị sập và 16.935ha trồng hoa màu, lúa bị thiệt hại. Đáng nói hơn, thiên tai còn làm 5 người bị thương và 1 người chết.

Trong số 2.251m bờ sông, bờ biển bị sạt lở trên địa bàn tỉnh thì huyện Kế Sách là địa phương chiếm hơn 50%, có tổng chiều dài bị sạt lở lên đến 1.298m. Trong đó, vụ sạt lở nguy hiểm nhất là ở bờ sông Rạch Vọp đoạn qua khu vực chợ Cầu Lộ thuộc xã Thới An Hội. Đoạn này bị sạt lở khoảng 230m, làm 9 căn nhà sụp hoàn toàn xuống sông. Ở các khu vực ven sông khác cũng không ngoại lệ khi ven bờ sông Hậu,  rạch Mọp và xã Song Phụng (Long Phú), sông Saintard, đoạn qua khu vực thị trấn Đại Ngãi, xã Long Đức bị sạt lở với chiều dài khoảng 990m đe đọa đến an nguy của hàng trăm hộ dân sinh sống và các công trình hạ tầng, đường giao thông khác.

Tại TX. Vĩnh Châu, đoạn sạt lở bờ biển được ngành chức năng nhận định là đặc biệt nguy hiểm khi chiều dài khoảng 6.000m từ khu vực giáp ranh tỉnh Bạc Liêu đến cống số 4 ở xã Lai Hòa và xã Vĩnh Tân, trong đó, có đoạn sạt lở từ giáp ranh Bạc Liêu đến cống số 2, thuộc địa bàn xã Lai Hòa với chiều dài khoảng 3.000m. Đoạn này đã được Trung ương bố trí vốn để thực hiện hạng mục công trình gia cố sạt lở đê, hiện tỉnh đang triển khai thực hiện. Còn đoạn từ cống số 2 đến cống số 4 thuộc địa bàn xã Lai Hòa và xã Vĩnh Tân với chiều dài khoảng 3.000m cũng được ngành chức năng nhận định có nguy cơ sạt lở.

Cùng với đó, đợt triều cường cao kỷ lục trong 10 năm qua xuất hiện trong những ngày cuối tháng 9 và đầu tháng 10 vừa qua đã làm nhiều diện tích sản xuất nông nghiệp, nuôi thủy sản ở các huyện: Long Phú, Mỹ Tú, Kế Sách, Cù Lao Dung bị thiệt hại nặng do bị tràn và vỡ đê, bờ bao. Mặc dù nhiều người dân đã gia cố các điểm xung yếu nhưng với mực nước dâng cao ngoài dự kiến khiến nhiều nông dân “trở tay không kịp”, chỉ tính riêng tại huyện Mỹ Tú, ước thiệt hại do triều cường đã lên đến hơn 2,5 tỉ đồng.

Triều cường gây ngập úng ở huyện Cù Lao Dung. Ảnh: Thiện Hải

Cấp bách triển khai các giải pháp khắc phục

Bằng kinh phí của Trung ương và của tỉnh, các công trình gia cố sạt lở trên địa bàn tỉnh đã và đang thực hiện nhằm đảm bảo an toàn cho người dân. Theo đó, công trình kè gia cố dài 1.493m tại bờ kênh số 1, khu vực chợ Kế Sách đã cơ bản hoàn thành và chuẩn bị bàn giao đưa vào sử dụng. Ngoài ra, UBND tỉnh đã trích dự phòng ngân sách 9,43 tỉ đồng để hỗ trợ các địa phương xây dựng công trình khắc phục các điểm sạt lở khác.

Đối với các khu vực sạt lở bờ sông, bờ biển, UBND tỉnh đã công bố tình huống khẩn cấp nguy hiểm và đặc biệt nguy hiểm. Đồng thời, chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với các sở, ngành liên quan và địa phương cắm biển cảnh báo, khoanh vùng sạt lở, di dời tài sản ra khỏi khu vực sạt lở đến nơi an toàn để đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản của người dân. Dự kiến, tỉnh sẽ tiếp tục trích khoảng 25 tỉ đồng từ dự phòng ngân sách tỉnh để hỗ trợ các địa phương thực hiện gia cố khẩn cấp các điểm sạt lở và di dời khoảng 21 hộ dân ra khỏi khu vực sạt lở nguy hiểm đến nơi ở an toàn. Đồng thời, chỉ đạo các đơn vị triển khai xây dựng kè gia cố khẩn cấp khu vực chợ Cầu Lộ, xã Thới An Hội (Kế Sách). Ngoài ra, để xây dựng kè chống sạt lở tại các khu vực đông dân cư, khu vực có công trình hạ tầng quan trọng cần nguồn kinh phí rất lớn, do đó tỉnh đã kiến nghị Trung ương hỗ trợ kinh phí để kịp thời gia cố sạt lở bờ sông, bờ biển và thực hiện dự án di dời dân cư ở các điểm nguy hiểm khác.

Sóc Trăng là tỉnh nằm ở hạ lưu sông Hậu, tiếp giáp với biển Đông, nhiều địa phương ven sông, ven biển sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp khi thiên tai xảy ra, nhất là triều cường. Dự báo trong năm nay sẽ còn xuất hiện đợt triều cường tiếp theo. Dự báo mực nước trung tuần tháng 10 tại Trạm Thủy văn Đại Ngãi (sông Hậu) ở mức từ 1.75 đến 1.85m, còn tại Trạm Thủy văn Trần Đề (sông Hậu) ở mức từ 2.05 đến 2.15m. Với kết quả này, mức độ rủi ro thiên tai do triều cường khu vực hạ lưu sông Hậu và sông Mỹ Thanh hiện được cảnh báo ở mức độ 1.

Ông Phạm Tấn Đạo - Chi Cục trưởng Chi cục Thủy lợi cho biết, trong đợt triều cường tới, nếu cộng hưởng thêm gió chướng thì triều cường sẽ dâng cao và những địa phương ven sông Hậu như: Kế Sách, Cù Lao Dung, Long Phú sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp. Do đó, các địa phương cần tích cực gia cố các đê, bờ bao để ứng phó với triều cường. Hiện nay, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã chỉ đạo các đơn vị khai thác công trình thủy lợi trên tuyến đê tả hữu ở Cù Lao Dung chuẩn bị khắc phục tình trạng tràn đê trong con nước tới. Đối với đê biển, có nơi đai rừng phòng hộ đang rất mỏng hoặc không có rừng phòng hộ làm nguy hiểm an toàn đê, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng các ban, ngành đã xin ý kiến UBND tỉnh để tiến hành gia cố, bồi trúc đê đảm bảo an toàn trong thời gian tới.

Thiện Hải