Cơ hội để ngành tôm đạt mục tiêu (điều chỉnh) kim ngạch xuất khẩu lên 3,8 tỉ đô la là rất cao, nhưng theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, muốn đạt được con số trên, trước hết phải triển khai nhanh và có hiệu quả các giải pháp để đảm bảo vụ nuôi thành công, trong đó có biện pháp phòng, chống dịch bệnh trên tôm.

Áp dụng quy trình công nghệ nuôi tôm an toàn để có nguồn nguyên liệu chất lượng phục vụ thị trường trong nước và xuất khẩu. Ảnh: THÚY LIỄU

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường lưu ý: “Số diện tích tôm nuôi bị thiệt hại do dịch bệnh và môi trường trong 4 tháng đầu năm tuy có giảm mạnh so với cùng kỳ nhưng tổng diện tích thiệt hại chung lại tăng gấp 3,3 lần. Điều đáng quan tâm hơn là trong tổng số gần 16.000ha tôm bị thiệt hại có gần 14.500ha chưa xác định được nguyên nhân, tập trung chủ yếu trên diện tích tôm quảng canh của tỉnh Cà Mau. Vì vậy, chúng ta không được chủ quan, lơ là mà cần tập trung nhiều hơn nữa cho công tác phòng chống dịch, nhằm xác định được nguyên nhân và đề ra giải pháp phòng chống hiệu quả nhất”.

Theo dự báo của Cục Thú y, do mầm bệnh nguy hiểm như: EHP, hoại tử gan tụy cấp, đốm trắng… vẫn còn lưu hành tại các vùng nuôi, kết hợp với biến đổi khí hậu tiêu cực, thời tiết giao mùa… nên khi vào vụ thả nuôi chính, nguy cơ diện tích tôm nuôi bị dịch bệnh có thể tăng cao hơn nếu không có các giải pháp phòng chống đồng bộ và hiệu quả. Đặc biệt hiện nay, một số vùng nuôi của Trung Quốc xuất hiện bệnh mới do virus DIV1, có nguy cơ xâm nhập vào Việt Nam nên các địa phương cần chuẩn bị nguồn lực, kế hoạch ứng phó, ngăn chặn theo hướng dẫn của Cục Thú y.

Còn theo ông Kim Văn Tiêu - Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, trong nuôi tôm, việc phòng bệnh có ý nghĩa và hiệu quả hơn so với trị bệnh. Do đó, nếu người nuôi có ý thức phòng bệnh càng xa, thì hiệu quả sẽ càng cao.

Để chủ động trong công tác phòng chống dịch bệnh, Cục Thú y đề nghị các địa phương, người nuôi tôm cần quan tâm đẩy mạnh công tác giám sát dịch bệnh chủ động, như: thường xuyên tổ chức lấy mẫu kiểm tra, xét nghiệm mầm bệnh nhằm chủ động xử lý, không để dịch bệnh xảy ra và lây lan; tổ chức quan trắc môi trường trước và trong quá trình nuôi tại các vùng nuôi trọng điểm hoặc khi thời tiết diễn biến bất thường ảnh hưởng đến sức đề kháng của tôm nuôi; tổ chức tuyên truyền, tập huấn cho người nuôi về các biện pháp phòng chống dịch bệnh, đảm bảo an toàn sinh học trước mỗi vụ nuôi…

Những mô hình nuôi tôm an toàn sinh học, nuôi công nghệ cao ngày càng được nhân rộng tại các vùng nuôi tôm của Sóc Trăng. Ảnh: TÍCH CHU

Trong số các tỉnh có diện tích nuôi tôm lớn ở đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) thì Cà Mau, Bạc Liêu và Kiên Giang do diện tích nuôi quảng canh, quảng canh cải tiến lớn nên tiến độ thả giống khá nhanh, cơ bản đã gần đạt kế hoạch đề ra. Do diện tích thả nuôi lớn lại thêm bất lợi về thời tiết, độ mặn… nên dịch bệnh cũng đã phát sinh và gây thiệt hại trên tôm nuôi tại các địa phương này. Theo Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Kiên Giang, năm nay bệnh đốm trắng xuất hiện khá sớm và gây thiệt hại hàng trăm hécta tôm nuôi tại các huyện Kiên Lương, Giang Thành, An Biên… Vì vậy, công tác phòng chống dịch được chi cục tập trung triển khai với nhiều biện pháp đồng bộ như: thành lập các chốt kiểm dịch tôm giống nhập tỉnh; quan trắc định kỳ môi trường 2 tuần/lần tại 20 điểm đầu nguồn cấp nước với 13 chỉ tiêu được phân tích, thông báo đến người nuôi; quản lý chặt chẽ chất lượng con giống, thuốc thú y, thức ăn, chế phẩm sinh học… phục vụ nuôi tôm; khuyến khích, nhân rộng mô hình nuôi tôm thâm canh, bán thâm canh 2 giai đoạn…

Qua trao đổi với lãnh đạo ngành nông nghiệp các tỉnh tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ phát triển ngành tôm nước lợ năm 2020, hầu hết đều coi trọng công tác phòng chống dịch bệnh trên tôm… Tại Sóc Trăng, tính đến ngày 29-5, đã có trên 17.500ha tôm được thả nuôi và trong số này đã có gần 1.200ha bị thiệt hại vì dịch bệnh và môi trường, chiếm 6,8% diện tích thả nuôi. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Văn Hiểu cho biết, để đảm bảo thắng lợi vụ nuôi năm nay, tỉnh đã chủ động xây dựng đề án quan trắc môi trường và phòng chống dịch bệnh trên tôm, từng bước ứng dụng công nghệ 4.0 vào hoạt động quan trắc; đồng thời tiếp tục bố trí 2 hệ thống quan trắc tự động trên tuyến sông đầu nguồn phục vụ cho vùng nuôi 2 huyện Cù Lao Dung và Trần Đề. Ngoài ra, tỉnh còn chỉ đạo ngành chuyên môn tiếp tục đổi mới công tác tuyên truyền, nhân rộng các mô hình nuôi tôm có hiệu quả, ít rủi ro dịch bệnh để hạn chế thấp nhất tỷ lệ thiệt hại tôm nuôi…

Còn tại tỉnh Cà Mau, ngay từ đầu vụ nuôi, ngành đã sớm nhận định tình hình dịch bệnh trên tôm nuôi năm nay tiếp tục gây khó khăn cho vụ nuôi mà nguyên nhân chủ yếu đến từ thời tiết nắng nóng kéo dài, độ mặn tăng quá cao và ý thức về phòng chống dịch bệnh của người nuôi chưa cao… Vì vậy, để hạn chế dịch bệnh, ngành đã có sự chỉ đạo quyết liệt với các biện pháp phòng ngừa cũng như tổ chức khoanh vùng, xử lý các ổ dịch, tiêu độc sát trùng để phục hồi sản xuất một cách nhanh nhất. Ngoài ra, các đơn vị trực thuộc còn tăng cường kiểm tra, giám sát vùng nuôi, để kịp thời nắm bắt tình hình và có hướng xử lý kịp thời khi có dịch xảy ra.

Với sự vào cuộc quyết liệt của các cấp, các ngành bằng các biện pháp đồng bộ, hiệu quả trong phòng chống dịch bệnh trên tôm, nên kể từ sau hội nghị đến nay, tình hình dịch bệnh trên tôm tại Sóc Trăng và các tỉnh trong khu vực ĐBSCL hầu như không đáng kể. Điều đó cho phép chúng ta có quyền hy vọng vụ tôm năm nay, Sóc Trăng cũng như các tỉnh ĐBSCL sẽ lại bội thu cả về sản lượng lẫn lợi nhuận để 2 chữ thành công được thật sự trọn vẹn trong vụ tôm khởi đầu đầy khó khăn này.

TÍCH CHU