Nhắc đến TX. Vĩnh Châu, ngoài con tôm, nhiều người dân trong và ngoài tỉnh biết đây là “quê hương” của củ hành tím. Trong mấy mươi năm qua, hành tím đã “bén duyên” với vùng đất này và đã giúp cho nhiều hộ nông dân, đặc biệt là bà con Khmer “vượt khó thoát nghèo”. Có dịp đến thăm “thủ phủ” hành tím TX. Vĩnh Châu vào những ngày “cao điểm” mùa mưa tháng 7-2017, chúng tôi nhận thấy chỉ số ít hộ dân đang xuống hành để chuẩn bị cho đợt hành giống canh tác tại ruộng nhà; còn lại phần lớn hành đang được hộ dân bảo quản để chờ xuống giống vụ hành tết năm 2018, chính vì thế, từng ruộng hành được thay thế bằng nhiều loại rau màu khác nhau, nhằm tăng thêm thu nhập cho nông hộ.

Lãnh đạo tỉnh rất quan tâm đến việc sản xuất, kinh doanh hành tím của HTX và người dân trồng hành tím.

Sau khi đi vòng quanh qua các cánh đồng hành rộng bao la của xã Vĩnh Hải, chúng tôi vòng về và ghé thăm HTX hành tím Vĩnh Châu, ở khóm Soài Côn, Phường 2. Tại đây, Giám đốc HTX hành tím Vĩnh Châu Sơn Minh Thành đưa chúng tôi tham quan khu vực dự trữ và hệ thống lò sấy hành trong HTX và thông tin, hiện HTX có 27 thành viên, với diện tích trồng hành thương phẩm là 45ha, hành giống 8ha, sản lượng hành thương phẩm bình quân ước đạt 18 tấn/ha. Để các thành viên bán hành tăng lợi nhuận, HTX đang áp dụng mô hình trồng hành rải vụ cũng như trồng theo tiêu chuẩn sạch.

Tính riêng trong năm 2016, HTX mua hành tím trong dân và thành viên sau đó bán lại cho các công ty hơn 125 tấn hành thương phẩm, mang về doanh thu gần 630 triệu đồng. Cũng theo ông Thành, các thành viên tham gia vào HTX ngoài công việc trực tiếp trồng hành còn kiêm luôn công việc chế biến, kinh doanh mua bán hành tím cũng như cung ứng vật tư nông nghiệp, lao động sản xuất, làm đất, thu mua nông sản khi hành hết vụ.

Trong chuyến đi khảo sát tại HTX hành tím Vĩnh Châu vừa qua, Chủ tịch HĐND tỉnh Lâm Văn Mẫn cho rằng: “HTX có vai trò quan trọng trong việc tiêu thụ hành tím của thành viên và bà con nông dân, vì vậy, cần phải phát huy vai trò cầu nối giữa người dân với doanh nghiệp; qua đó, HTX cần tính toán lại phương án kinh doanh nhằm phát huy hiệu quả tốt nhất. Đồng thời, để hành đạt chất lượng tiêu chuẩn và tạo được sự cạnh tranh trên thị trường, cần phải sản xuất hành tím theo tiêu chuẩn Global GAP. Ngoài ra, HTX cần thêm sự “trợ lực” của các ngành liên quan trong việc hỗ trợ xúc tiến thương mại, vốn sản xuất, kinh doanh và sự đa dạng hóa các sản phẩm hành tím đáp ứng nhu cầu tiêu dùng ngày càng khắt khe của khách hàng”.

Trong quá trình hoạt động, thuận lợi của HTX hành tím Vĩnh Châu là có lò sấy được tỉnh hỗ trợ nên việc sấy và bảo quản hành tốt hơn, được UBND TX. Vĩnh Châu hỗ trợ xe tải trọng lượng hơn 4 tấn để chuyên chở hành. Tuy nhiên, khó nhất hiện nay là vấn đề vốn vay từ các ngân hàng để mở rộng quy mô mua hành tím dự trữ, vì hoạt động kinh doanh phải cần nguồn hàng cung ứng thường xuyên cho các đối tác, nhiều đơn vị đặt vấn đề ký kết hợp đồng nhận hành trong cả năm nhưng HTX không có vốn mua hành với số lượng lớn, nên đành phải bỏ lỡ các hợp đồng đem về lợi nhuận khá.

“Mong muốn lớn nhất của HTX là được các ngân hàng cho vay vốn thu mua hành để cung ứng thị trường thường xuyên. Một mặt quảng bá sản phẩm hành tím của Vĩnh Châu đến đông đảo người tiêu dùng, mặt khác tạo niềm tin duy trì việc làm ăn lâu dài cùng các doanh nghiệp thu mua hành, giúp HTX tăng lợi nhuận, góp phần cải thiện đời sống thành viên” - Giám đốc HTX hành tím Vĩnh Châu Sơn Minh Thành bộc bạch.

Theo kế hoạch sản xuất, kinh doanh trong năm 2017, dự kiến HTX hành tím Vĩnh Châu tiếp tục thu mua hành thương phẩm, sau đó tiến hành sơ chế bán tại các chợ truyền thống và thu mua khoảng 700 tấn hành của các thành viên và bà con nông dân để cung ứng lại các doanh nghiệp. Đồng thời, nhằm nâng cao chất lượng hành, HTX vận động thành viên cải tiến quy trình kỹ thuật sản xuất canh tác và làm cầu nối với các chương trình dự án nâng cao năng suất, chất lượng nông sản (nhất là hành tím), chương trình khuyến nông về chuyển giao khoa học, kỹ thuật, mô hình thực nghiệm...  

Song song đó, sẽ tổ chức trao đổi, học hỏi kinh nghiệm giữa các thành viên với doanh nghiệp, tổ chức kinh tế khác nhằm đáp ứng nhu cầu hợp tác cũng như tìm hiểu thông tin thị trường; tham gia các cuộc xúc tiến thương mại, học tập các mô hình sản xuất, kinh doanh cùng ngành nghề có hiệu quả; huy động vốn góp của thành viên và thành viên liên kết để thực hiện các hoạt động kinh doanh, dịch vụ.

Bên cạnh đó, sẽ nhân rộng mô hình trồng rải vụ cho thành viên HTX và thành viên liên kết có vùng đất phù hợp; cung cấp vật tư nông nghiệp góp phần tăng doanh thu cho HTX; mở rộng thành viên mới, thành viên liên kết và doanh nghiệp liên kết nhằm cung cấp nguồn hàng và nguồn vốn để HTX thực hiện các hợp đồng kinh doanh; tăng cường công tác xúc tiến thương mại, gặp gỡ nối lại với các đối tác trước đây tìm kiếm thêm các đơn hàng mới; tranh thủ sự hỗ trợ các ngành, ngân hàng để giải quyết vấn đề vốn, giúp HTX có đủ nguồn lực để thực hiện tốt các đơn hàng lớn.

Trưởng Phòng Kinh tế TX. Vĩnh Châu Lê Minh Trường cho biết: “Diện tích hành tím xuống giống trên địa bàn thị xã bình quân ước đạt 6.500ha - 7.000ha; sản lượng bình quân khoảng 90.000 tấn  - 120.000 tấn/năm; hành thương phẩm chủ yếu tiêu thụ tại thị trường TP. Hồ Chí Minh, một số ít xuất sang Indonesia. Hướng đến việc giới thiệu sản phẩm hành tới nhiều địa phương, TX. Vĩnh Châu sẽ phối hợp cùng các ngành chức năng của tỉnh để giới thiệu, quảng bá sản phẩm”.

Thúy Liễu