Tài nguyên nước không vô hạn

Là địa phương ven biển, Sóc Trăng chịu nhiều ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, hạn hán, xâm nhập mặn diễn biến phức tạp làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp của người dân. Sau đợt hạn, mặn lịch sử 2015 - 2016, nông dân trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng đã cẩn trọng hơn trong sản xuất và áp dụng nhiều cách trữ nước ngọt để sinh hoạt và sản xuất. Thực trạng này cũng làm nhiều người thấy tầm quan trọng của tài nguyên nước, bởi trước khi hạn, mặn diễn ra gay gắt, trong nhận thức của nhiều người còn xem nước là nguồn tài nguyên gần như vô hạn được thiên nhiên ban tặng nên ý thức bảo vệ nguồn tài nguyên này chưa cao.

Đợt hạn mặn 2015 - 2016 làm nhiều nông dân đối mặt với tình trạng thiếu nước ngọt chưa từng có. Ảnh: THIỆN HẢI

Thực tế cho thấy, lượng nước mặt trên địa bàn tỉnh khá lớn nhưng có sự phân bố không đều giữa mùa nắng và mùa mưa. Mặt khác do ở cuối nguồn sông Hậu nên nguồn nước thường có chất lượng kém và tiếp giáp với biển nên bị mặn xâm nhập làm thiếu hụt nguồn nước để phục vụ cho sản xuất nông nghiệp trong các tháng mùa khô, nhất là trong những đợt hạn, mặn vừa qua cũng như dự báo sẽ còn diễn biến gay gắt trong thời gian tới. Theo Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Ngô Thái Chân, nguồn nước dưới đất là nguồn nước chính phục vụ cho cấp nước sinh hoạt, sản xuất, tuy nhiên dưới áp lực khai thác ngày càng gia tăng làm cho nguồn nước dưới đất ngày càng sụt giảm, gây ra những tác động tiêu cực như sụt lún đất, gia tăng xâm nhập mặn làm ô nhiễm nguồn nước.

Thực hiện các giải pháp quản lý, khai thác tài nguyên nước

Từ vai trò quan trọng của tài nguyên nước với cuộc sống và từ những thách thức trong quản lý nguồn tài nguyên này, thời gian qua, Sở Tài nguyên và Môi trường đã thực hiện nhiều giải pháp nhằm khai thác có hiệu quả nguồn tài nguyên nước trên địa bàn tỉnh. Từ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, khoanh định và công bố vùng cấm, vùng hạn chế khai thác nước dưới đất trên địa bàn tỉnh... đến việc xử lý nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm pháp luật về tài nguyên nước. Những giải pháp này đã và đang phát huy hiệu quả. Nếu như cách đây khoảng 5 năm, tình trạng khai thác nước ngầm trái phép để phục vụ cho nuôi trồng thủy sản và sản xuất nông nghiệp thường xảy ra nhiều trong mùa hạn, mặn thì hiện nay đã được khắc phục ở nhiều địa phương.

Mô hình tưới phun tiết kiệm nước đang được nhiều nông dân trên địa bàn tỉnh áp dụng. Ảnh: THIỆN HẢI

Nhớ lại đợt hạn, mặn lịch sử 2015 - 2016, đồng chí Huỳnh Tấn Thanh - Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Long Phú cho biết: “Lúc đó có một số trường hợp nông dân xót xa khi lúa và cây trồng khác bị thiếu nước nên tự khai thác nước ngầm để tưới cây. Qua kiểm tra, huyện đã phát hiện 2 trường hợp và phạt đến 60 triệu đồng. Nhờ tăng cường công tác quản lý về tài nguyên nước nên trong năm 2020 và những tháng đầu năm 2021, trên địa bàn huyện không xảy ra trường hợp khai thác nước dưới đất trái phép”.

Theo đồng chí Ngô Thái Chân, để quản lý, sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên nước, hiện nay, Sở Tài nguyên và Môi trường đã và đang đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến các ngành, địa phương và người dân về tầm quan trọng của tài nguyên nước, chung tay bảo vệ nguồn tài nguyên nước, nhất là trong điều kiện biến đổi khí hậu diễn ra ngày càng gay gắt. Đồng thời, tăng cường công tác quản lý cấp phép tài nguyên nước theo quy định của Luật Tài nguyên nước năm 2012 và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Tài nguyên nước.

Cùng với các giải pháp trên, Sở Tài nguyên và Môi trường cũng tham mưu UBND tỉnh tiếp tục triển khai các nhiệm vụ, dự án nhằm bảo vệ nguồn tài nguyên nước. Sở cũng xây dựng hệ thống giám sát tài nguyên nước, giám sát hoạt động khai thác, sử dụng tài nguyên nước, đồng thời đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra; tăng cường giám sát đối với hoạt động khai thác sử dụng tài nguyên nước và xả nước thải vào nguồn nước thông qua hình thức giám sát tự động, trực tuyến nhằm kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm. Áp dụng các biện pháp, công nghệ để tuần hoàn, tái sử dụng nước, thu gom nước mưa, xử lý nước lợ, nước mặn thành nước ngọt để sử dụng. Tăng cường công tác phối hợp giữa các ngành, các cấp, các tỉnh giáp ranh trong quản lý, sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên nước. 

THIỆN HẢI