Giá heo còn nhiều tiềm ẩn nguy cơ bất ổn.

Người chăn nuôi heo đang thận trọng…

“Có kinh nghiệm nuôi heo nái sinh sản và nuôi heo thịt hơn 15 năm nay, theo quy luật thì giá heo hơi lúc tăng, lúc giảm nhưng “bù qua sớt lại”, cả năm, người nuôi vẫn đạt lợi nhuận vài chục triệu đồng, đảm bảo cuộc sống gia đình. Tuy nhiên, thời gian qua heo hơi liên tục rớt giá thảm hại, làm hộ chăn nuôi điêu đứng, nhiều người bán cả đàn heo mà không thể trả nợ ngân hàng và nợ thì còn mà đàn heo trong chuồng chẳng còn con nào”, anh Nguyễn Thành Trung ở ấp An Nhơn, xã Thới An Hội (Kế Sách) tâm sự. Lời tâm sự trên làm người nghe đau xót, bởi là người có kiến thức về chăn nuôi heo lâu năm, đàn heo luôn phát triển tốt nhưng anh Trung vẫn không thể đoán định được giá cả thị trường.

Trao đổi với chúng tôi, anh Trung cho biết thêm: “Nuôi đàn heo gần 200 con (cả heo nái sinh sản và heo thịt), khi giá heo xuống thấp, để vớt vát chút tiền nên phải tự tay làm thịt đàn heo ngày vài ba con để bán lẻ cho người dân trong xóm, với giá khá thảm (3kg chưa đến 100.000 đồng), bình quân lỗ 1,3 triệu đồng/con heo với trọng lượng tầm 90kg, sau thời gian nuôi vất vả 3,5 tháng”. Cũng theo lời anh Trung, tính riêng vụ nuôi heo năm 2016 - 2017, số tiền lỗ lên đến gần 500 triệu đồng, đây quả thật trở thành cú sốc lớn trong suốt nhiều năm nuôi heo của gia đình anh. Do đó, khi giá heo có dấu hiệu phục hồi, anh vẫn chưa mặn mà đến việc tái đàn (dù giá heo hơi trên thị trường đang tăng), giờ trong chuồng chỉ còn lại 3, 4 con heo thịt, khoảng 1 tháng tới sẽ xuất bán.

Là người chăn nuôi heo có tiếng, lại đảm nhận trọng trách Phó Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi tỉnh, ông Châu Minh Đức cho biết: “Những năm trước, khi giá heo hơi xuống thấp thì vẫn đảm bảo người chăn nuôi có lợi nhuận. Trang trại của tôi có đàn nái sinh sản lên đến 150 con, theo tính toán thì số lượng heo sau khi sinh sản vừa bán con giống, vừa nuôi bán heo thịt lên đến vài ngàn con. Vào năm 2016, giá heo sụt giảm dần rồi giảm sâu, khiến việc chăn nuôi vô cùng khó khăn, tiền bán heo giống, heo thịt không đủ trả tiền thức ăn nên tôi bị lỗ đến 3,6 tỉ đồng. Do cạn kiệt nguồn vốn, đàn nái tôi giảm xuống và hiện tại tổng đàn vừa heo thịt, heo con, heo nái là 500 con. Khi giá heo phục hồi chừng 2 tháng qua, tôi bán đàn heo thịt, lợi nhuận tầm 800 triệu đồng nhưng vẫn chưa thấm vào đâu so số bị lỗ trước đây. Do vậy, để duy trì đàn nái tôi chỉ tăng thêm 15 con nái nữa, nâng tổng đàn 30 nái sinh sản, đây chỉ là hình thức tăng đàn cầm chừng do giá biến động, khó lường”.

… và tránh tái đàn ồ ạt

Trao đổi với chúng tôi, ông Châu Minh Đức thông tin thêm: “Khoảng 2 tuần trước, giá heo bất ngờ tăng cao ở mức 49.000 đồng - 50.000 đồng/kg và mức giá trên giữ ổn được trong vòng 2 ngày. Hiện giá heo hơi thương lái thu mua 46.000 đồng - 48.000 đồng/kg. Nhẩm tính với mức giá 50.000 đồng/kg, người nuôi thu lãi 1,6 triệu đồng/con heo thịt và chỉ cần giá heo ổn định 44.000 đồng/kg, người nuôi đã có lãi 1 triệu đồng/con heo”. 

Theo ông Đức, sở dĩ giá heo tăng trở lại là bởi thị trường “cầu” đã nhiều hơn “cung”. Ngoài ra, nguyên nhân trước đây giá heo xuống thấp nên các trang trại và người dân nuôi nhỏ lẻ đã ngưng tái đàn vì thiếu vốn. Bên cạnh đó, nhiều người đã không còn mặn mà với con heo thịt vì giá thị trường biến động thường xuyên. Theo thống kê, có khoảng 50% trang trại chăn nuôi heo trên địa bàn tỉnh “treo chuồng” và 70% người nuôi nhỏ lẻ nghỉ nuôi heo hơi, do đó mới đẩy giá heo tăng lên. Để đảm bảo lợi nhuận và tránh rủi ro trong tái đàn heo, ông Châu Minh Đức khuyến cáo các trang trại và người dân không nên tăng đàn ồ ạt mà phải từng bước tái đàn theo hình thức thăm dò thị trường. 

Theo Cục Chăn nuôi (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), giá heo thịt trong nước chịu sự chi phối chính là các yếu tố cung - cầu, một lượng xuất khẩu tiểu ngạch sang Lào, Campuchia không đáng kể. Sở dĩ giá thịt heo hơi tăng là do kết quả của giải pháp cân đối cung - cầu được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo khuyến cáo các địa phương kiểm soát đàn nái. Hiện giá heo tăng nhanh bất thường là dấu hiệu người chăn nuôi găm hàng, chờ giá tăng tạo nên hiệu ứng khan hiếm nguồn cung. Nếu không có các giải pháp điều tiết, cắt nghĩa đúng sẽ gây thêm những rủi ro cho ngành hàng đang còn nhiều tiềm ẩn nguy cơ bất ổn. Với giá và khối lượng tiêu thụ thịt heo như hiện nay thì người kinh doanh, người chăn nuôi, người tiêu dùng đều chấp nhận được.

Theo dự đoán thì lượng thịt heo tiêu thụ trong những tháng hè sẽ giảm. Chính nguyên nhân trên, các địa phương cần thống kê đàn nái sinh sản và heo thịt cũng như khuyến cáo thông tin thị trường và số lượng đàn để người chăn nuôi biết có sự điều chỉnh đàn heo phù hợp; tăng cường công tác kiểm tra chất lượng, chống gian lận thương mại, lạm dụng kháng sinh và sử dụng chất cấm trong hoạt động kinh doanh của các tiểu thương, người chăn nuôi.

Thúy Liễu