Theo chia sẻ của chị Ngọc Oanh tạm trú Khóm 5, Phường 3 (TP. Sóc Trăng), lúc đang ngồi làm việc trên máy tính, có mở chương trình Facebook thì nhận được tin nhắn từ tài khoản của cô bạn thân. Nội dung “tao đang họp nhưng điện thoại hết tiền mà có việc cần, mày mua giùm tao cái card điện thoại 100 ngàn nhe”. Nghĩ bạn đang cần gấp, chị Oanh không đắn đo, vội mua và nhắn mã thẻ cào điện thoại cho bạn. Sau đó vài ngày, mới hay tài khoản Facebook của bạn đã bị kẻ xấu chiếm dụng và tin nhắn nhờ nạp tiền trên được gửi đến nhiều bạn bè trong nhóm, có vài người đã bị lừa tương tự như chị Oanh.

Các ngành chức năng đẩy mạnh tuyên truyền tận cơ sở về Luật An ninh mạng và các chiêu trò lừa đảo của tội phạm sử dụng công nghệ cao hiện nay. Ảnh: S.M

Tội phạm sử dụng công nghệ cao để lừa đảo chiếm đoạt tài sản hoạt động ngày càng phức tạp. Vào cuối tuần vừa qua, tôi về quê ở huyện Thạnh Trị và vô tình gặp chị họ. Chị thì thầm kể tôi nghe việc suýt chút nữa đã nhận được “món quà lớn” từ nhà mạng điện thoại. Vốn là có một người phụ nữ tự xưng nhà mạng và chúc mừng thuê bao của chị đã đặc biệt may mắn trúng xe SH. Cô gái yêu cầu chị nộp gấp 5 triệu đồng (trong vòng 3 tiếng) để làm thủ tục nhận quà, nếu không sẽ ưu tiên cho số thuê bao khác. Lúc chị nói, hiện tại không tiền và hoàn cảnh khó khăn không thể tìm đâu ra số tiền ấy thì cô gái ấy tắt máy ngay lập tức.

Theo các ngành chức năng, các đối tượng sử dụng công nghệ cao còn sử dụng nhiều “chiêu thức” để lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Theo đó, phổ biến như: hack tài khoản Facebook, mạo nhận người thân nhờ nạp tiền; giả danh nhà mạng nhắn tin trúng thưởng; giả người nước ngoài, làm quen tặng quà; giả bán hàng online; yêu cầu cung cấp thông tin tài khoản để chuyển tiền đặt cọc mua hàng nhằm chiếm đoạt tiền trong tài khoản. Đặc biệt, các đối tượng giả danh nhân viên các công ty viễn thông, ngân hàng gọi điện, thông báo nạn nhân đang nợ cước viễn thông hoặc tài khoản ngân hàng có liên quan đến hoạt động rửa tiền. Từ đó, yêu cầu nạn nhân phải cung cấp thông tin về nhân thân, lai lịch, số chứng minh nhân dân, số tài khoản để đối chiếu, kiểm tra. Khi có được thông tin, họ tự xưng là điều tra viên, kiểm sát viên gọi điện thông báo nạn nhân có liên quan đến một vụ án lớn. Đối tượng yêu cầu chuyển toàn bộ số tiền đang có trong tài khoản cá nhân sang tài khoản của họ để thẩm tra, xác minh. Gần đây, các đối tượng không yêu cầu nạn nhân chuyển qua tài khoản khác mà sử dụng tài khoản của nạn nhân (do đối tượng yêu cầu nạn nhân cung cấp mã OTP trước đó) để thực hiện lệnh chuyển tiền internet hoặc mobile banking. Nhiều trường hợp tin tưởng đã bị chiếm đoạt…

Trước những thủ đoạn phạm tội trên, đại tá Phan Văn Ứng - Phó Giám đốc Công an tỉnh đã đưa ra nhiều khuyến cáo. Cụ thể, các chi nhánh, phòng giao dịch ngân hàng cần tăng cường giám sát các máy ATM qua camera, kiểm tra trực tiếp, nhất là máy ATM đặt ở nơi ít người qua lại để kịp thời phát hiện dấu hiệu bất thường. Cần phân công nhân viên trực đường dây nóng 24/24 giờ để tiếp nhận thông tin phản ánh của nhân dân về tình hình an ninh, trật tự xung quanh máy ATM. Khi phát hiện đối tượng có dấu hiệu sử dụng thẻ ATM giả để thực hiện giao dịch, ngân hàng cần nhanh chóng báo cho lực lượng công an địa phương để phối hợp xử lý. Trường hợp khách hàng có hoạt động gửi, chuyển số tiền lớn với trạng thái tâm lý lo lắng, bất ổn, nhân viên ngân hàng cần tư vấn, trao đổi về thủ đoạn sử dụng công nghệ cao để lừa đảo, giúp khách hàng nâng cao ý thức cảnh giác.

Đối với người dân cần phải giữ bí mật thông tin bảo mật các dịch vụ ngân hàng, tuyệt đối không tiết lộ mã PIN thẻ, mật khẩu truy cập, mật khẩu giao dịch một lần OTP, mật khẩu truy cập địa chỉ email với người lạ, kể cả nhân viên ngân hàng. Người dân cần xác thực về đề nghị thực hiện giao dịch tài chính; không chuyển tiền cho đối tượng khi chưa xác thực; cảnh giác với đối tượng quen biết thông qua mạng xã hội, email, điện thoại mạo danh nhân viên ngân hàng, cơ quan nhà nước. Cần kiểm tra thông tin của trang website khi thực hiện giao dịch trực tuyến, chỉ nên thực hiện giao dịch tại các website uy tín, có độ bảo mật cao; hạn chế sử dụng mạng wifi công cộng, tại quán cà phê để đăng nhập, thực hiện giao dịch trên hệ thống ngân hàng điện tử; luôn tải và cập nhật các phần mềm bảo mật, duyệt virus, tường lửa mới nhất cũng như phiên bản mới nhất của các ứng dụng cung cấp bởi ngân hàng. Ngay sau khi hoàn thành phiên giao dịch, người dân cần thoát khỏi các dịch vụ, ứng dụng của ngân hàng liên kết với dịch vụ điện tử và các website thương mại điện tử.     

Người dân khi thực hiện giao dịch thẻ tại ATM, POS phải quan sát khe thẻ trên máy ATM, bảo đảm không có thiết bị lạ và cần che bàn phím lúc nhập số PIN. Trường hợp phát hiện tài khoản, thẻ phát sinh những giao dịch gian lận hoặc có vướng mắc phải liên lạc ngay số hotline ngân hàng liên quan. Cần đăng ký dịch vụ thông báo biến động số dư tài khoản nhằm kịp thời phát hiện và giảm thiểu rủi ro liên quan đến các giao dịch bất thường. Đặc biệt, cảnh giác với những cuộc gọi tự xưng cán bộ công an, viện kiểm sát, tòa án, nhân viên ngân hàng… thông báo về giám định, trúng thưởng, nhận quà, xác minh, đe dọa, yêu cầu chuyển tiền vào các tài khoản chỉ định. Tuyệt đối không chuyển tiền, nộp tiền vào tài khoản người khác khi không xác định được cụ thể họ là ai, sử dụng tiền vào mục đích gì, không có giấy tờ từ cơ quan chức năng chứng minh mục đích, nội dung làm việc cụ thể.

S.M