Có đến 45 tuyến kênh, rạch đang bị ô nhiễm

Có dịp đi dọc theo các tuyến kênh thoát nước như: kênh Vành Đai 2, kênh Cô Bắc ở Phường 3; kênh Cầu Xéo ở Phường 5; kênh 8 Thước ở Phường 2… không khó để chúng ta bắt gặp nhiều loại rác thải nào là túi nilông, bao bì thực phẩm, chai nhựa… nổi lềnh đềnh trên mặt nước đen đang ô nhiễm nặng, tiềm ẩn nhiều mầm bệnh gây nguy hiểm cho các hộ dân sống quanh những khu vực này, nhất là cao điểm những tháng mùa mưa. Theo quan sát của chúng tôi, hiện kênh 8 Thước đang được lấp 1 đoạn để làm cống thoát nước, nhưng tại các con kênh, rạch khác còn lại thì tình trạng ô nhiễm trở thành nỗi ám ảnh của nhiều người. Nhiều hộ dân cho biết, những ngày trời mưa, nước dưới kênh bị pha loãng thì tình trạng ô nhiễm đỡ phần nào, còn những ngày nắng nóng, nước dưới kênh đổi thành màu đen, luôn bốc mùi hôi khó chịu.

Nguồn nước đen và chứa nhiều rác thải tại kênh Vành Đai 2. 

Không chỉ các tuyến kênh trên bị ô nhiễm, hiện nay nhiều tuyến kênh phục vụ sản xuất nông nghiệp trên địa bàn TP. Sóc Trăng cũng đang trong tình trạng bị ô nhiễm và bồi lắng do rác thải sinh hoạt và cây cỏ mọc um tùm. Theo thống kê mới nhất của Phòng Tài nguyên và Môi trường TP. Sóc Trăng, hiện nay trên địa bàn TP. Sóc Trăng có 45 tuyến kênh, rạch bị ô nhiễm. Qua khảo sát thực tế cũng như đánh giá sơ bộ mức độ ô nhiễm của cơ quan chuyên môn cho thấy, có 18 tuyến kênh bị ô nhiễm nặng, còn lại ô nhiễm ở mức độ vừa và nhẹ. Cũng trong 45 tuyến kênh, rạch bị ô nhiễm thì có 33 tuyến kênh không còn phục vụ cho sản xuất nông nghiệp mà chủ yếu là thoát nước đô thị.

Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng ô nhiễm trong thời gian qua, nhưng theo đánh giá của cơ quan chức năng, chủ yếu là ý thức của người dân và hoạt động xả thải của cơ sở sản xuất, kinh doanh gây áp lực đến môi trường của các tuyến kênh, rạch. Nhiều hộ sinh sống xung quanh các tuyến kênh, rạch vứt rác thải và xả thải trực tiếp xuống kênh. Thậm chí, một số hộ còn tự ý cơi nới, xây dựng lấn chiếm hành lang kênh rạch gây thu hẹp, gây ách tắc dòng chảy. Các cơ sở hoạt động thương mại, dịch vụ, công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, chăn nuôi chưa quan tâm đầu tư hệ thống thu gom, xử lý nước thải. Nước thải chỉ được thu gom qua bể lắng rồi thải trực tiếp ra môi trường bên ngoài. Ngoài ra, các tuyến kênh, rạch bị ô nhiễm còn do phải tiếp nhận một lượng nước thải lớn chưa qua xử lý từ các cống thoát nước thải đô thị đấu nối trực tiếp thải ra.

Tăng cường quản lý và giải quyết tình trạng ô nhiễm

Phó trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường TP. Sóc Trăng Trần Hữu Hậu cho biết: “Hàng năm, đơn vị phối hợp cùng Đội Cảnh sát môi trường (Công an thành phố) và UBND 10 phường tiến hành kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trên địa bàn thành phố. Qua đó đã nhắc nhở các cơ sở chấp hành các quy định về bảo vệ môi trường. Đặc biệt, từ năm 2013 đến nay đã có 17 tuyến kênh, mương bị ô nhiễm, gây bức xúc cho người dân đã được nạo vét khai thông dòng chảy với tổng kinh phí hơn 1,9 tỉ đồng”.

Rác thải, cây cối um tùm tại một con kênh ở Phường 5.

Tuy nhiên, việc xử lý triệt để tình trạng ô nhiễm trên các tuyến kênh vẫn còn khó khăn do ý thức người dân chưa cao, việc chấp hành các quy định của Nhà nước về bảo vệ môi trường chưa nghiêm và nguồn lực đầu tư khắc phục ô nhiễm còn hạn chế. Để giải quyết tình trạng này, mới đây, Chủ tịch UBND TP. Sóc Trăng đã có văn bản chỉ đạo các đơn vị chuyên môn và UBND 10 phường thực hiện nhiều giải pháp tăng cường công tác quản lý. Theo đó, lãnh đạo UBND thành phố yêu cầu Phòng Tài nguyên và Môi trường cần tăng cường kiểm tra các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ xả thải ra kênh, rạch không đảm bảo vệ sinh môi trường; tham mưu cho UBND thành phố xử lý đúng quy định. Chủ trì, phối hợp với đơn vị liên quan khảo sát và tham mưu, đề xuất giải pháp cải tạo, khắc phục ô nhiễm môi trường đối với các tuyến kênh.

Chủ tịch UBND TP. Sóc Trăng cũng giao Phòng Quản lý đô thị quản lý 33 tuyến kênh, rạch bị ô nhiễm có chức năng thoát nước và yêu cầu làm việc với Công ty Cổ phần Công trình đô thị Sóc Trăng để tăng cường thu gom triệt để rác thải, phế thải đối với các khu vực có tuyến kênh, rạch thoát nước đi qua và các khu vực sâu bên trong các khu dân cư, không để tồn đọng rác thải. Thường xuyên kiểm tra và kịp thời phát hiện các hành vi xây dựng công trình lấn chiếm hành lang kênh, rạch để xử lý vi phạm theo đúng quy định. Đối với 12 tuyến kênh, rạch bị ô nhiễm nhưng còn chức năng phục vụ sản xuất nông nghiệp, giao Phòng Kinh tế quản lý và bảo vệ hành lang kênh, rạch, thường xuyên kiểm tra và kịp thời phát hiện các hành vi vi phạm, đề xuất xử lý theo quy định. UBND 10 phường có trách nhiệm yêu cầu các hộ dân sống xung quanh khu vực lập cam kết không vứt rác xuống kênh, rạch; đồng thời, tập trung các nguồn lực tại địa phương thực hiện khai thông dòng chảy, vớt rác, phát quang cây cỏ nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường.

Bảo vệ môi trường được xem là trách nhiệm của toàn xã hội. Do đó, ngoài các giải pháp khắc phục ô nhiễm của các cấp chính quyền còn cần sự chung sức của người dân. Với những hành động đơn giản như vứt rác, xả thải đúng quy định thì môi trường ở các tuyến kênh nói riêng và khu vực đô thị nói chung sẽ được giữ gìn theo hướng xanh - sạch - đẹp. Việc làm này còn góp phần đưa TP. Sóc Trăng tiến đến đô thị loại 2 trong thời gian tới.

Quốc Kha