Hơn 2 tháng nay, chiếc hố xử lý rác thải, vỏ chai thuốc bảo vệ thực vật trên đồng ruộng được đặt bên lề, lối dẫn vào các cánh đồng ở Khóm 2, Phường 10 (TP. Sóc Trăng) luôn thu hút nhiều nhà nông ghé qua bỏ rác vào sau buổi ra đồng. Chiếc hố (cao khoảng 80cm, có đường kính 1m, bên trong có vỉ sắt lót cách đáy khoảng 3cm, chân hố được khoét lỗ nhỏ để thuận tiện trong việc tiêu hủy rác) đã trở thành công cụ thu gom, xử lý nhiều bao bì, vỏ chai thuốc bảo vệ thực vật sau khi sử dụng.

Ông Trần Kim Sung, nhà nông ở Phường 10 cho biết: “Ruộng lúa của tôi cách hố xử lý rác vài trăm mét. Hồi đó mỗi khi sử dụng xong, tôi vứt bao bì thuốc bảo vệ thực vật xuống kênh hoặc nơi nào khuất tầm nhìn. Từ khi có hố xử lý rác này, sau khi sử dụng xong, tôi gom mấy chai nhựa để trên đường về bỏ vào hố”. 

Bỏ vỏ chai thuốc bảo vệ thực vật vào hố xử lý dần trở thành thói quen của nhiều nông dân vùng ven đô thị.

Phường 10 hiện có 469ha sản xuất lúa. Những năm trước, nhiều nhà nông có thói quen vứt tràn lan vỏ chai thuốc bảo vệ thực vật trên các bờ ruộng, gây ảnh hưởng tới môi trường. Tuy nhiên, hiện nay trên địa bàn phường đã được thành lập 3 tổ thu gom rác, vỏ chai thuốc bảo vệ thực vật đã qua sử dụng ở Khóm 1, Khóm 2 và Khóm 3. Mỗi tổ có từ 12 đến 14 thành viên và được bố trí 3 hố xử lý rác nên môi trường nơi đồng ruộng đã được cải thiện đáng kể.

Cách bảo vệ môi trường tuy đơn giản nhưng đã thu hút được nhiều nông dân trên địa bàn thành phố tham gia, nhất là nông dân vùng ven đô thị hưởng ứng nhiệt tình. Sau khi có mô hình này, đồng ruộng, kênh rạch cũng không còn rác bừa bãi, môi trường sạch đẹp hơn. Việc bố trí hố xử lý rác ở lối đi chung dẫn ra nhiều cánh đồng đã tạo cho nông dân nhận thức nhất định về việc bảo vệ môi trường. Khi lượng rác đầy sẽ được nhà nông tiêu hủy bằng cách đốt để tránh rác tồn đọng lâu ngày.

Mô hình hố xử lý rác thải, vỏ chai thuốc bảo vệ thực vật trên đồng ruộng tuy không mới nhưng đã tạo được những chuyển biến tích cực trong công tác bảo vệ môi trường. Cách đây 3 năm, mô hình này được Hội Nông dân thành phố phối hợp với Phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố thực hiện tại Phường 5, Phường 7, Phường 8. Sau thời gian thí điểm phát huy hiệu quả, Hội Nông dân thành phố đã nhân rộng mô hình ra các phường khác. Đến nay, đã có trên 20 hố xử lý rác được bố trí tại các phường có nhiều đất sản xuất nông nghiệp, thậm chí có phường được bố trí 2 hố.

Theo thống kê của Hội Nông dân TP. Sóc Trăng, việc áp dụng mô hình thu gom rác thải sinh hoạt và bao bì thuốc bảo vệ thực vật trên đồng ruộng trong những năm qua đã giúp nông dân tiêu hủy được trên 3.600kg bao bì, chai lọ chứa thuốc bảo vệ thực vật đã qua sử dụng. Người dân đã bắt đầu thấy được hiệu quả của mô hình, không chỉ bảo vệ đồng ruộng mà còn bảo vệ sức khỏe cho chính mình. Từ đó, tạo hiệu ứng lan tỏa rộng rãi. 

Cùng với phong trào nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững, Hội Nông dân thành phố còn xây dựng và nhân rộng các mô hình sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi đảm bảo vệ sinh môi trường, giảm thiểu ô nhiễm môi trường và mang lại hiệu quả kinh tế cao, như: trồng rau quả theo quy trình VietGAP, lắp đặt túi ủ biogas trong chăn nuôi heo, nuôi thủy sản theo tiêu chuẩn GAP; “1 phải, 5 giảm”... Các hoạt động phối hợp trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường được hội viên, nông dân tích cực hưởng ứng. Nông dân được tham gia trao đổi, học tập kinh nghiệm, chia sẻ thông tin, phương pháp về các mô hình có hiệu quả trong lĩnh vực bảo vệ môi trường và quản lý, sử dụng đất đai để nâng cao hiệu quả và nhân rộng.

Theo Chủ tịch Hội Nông dân thành phố Dư Văn Thanh, thực hiện theo chỉ đạo của Thành ủy và UBND thành phố trong việc giữ gìn vệ sinh môi trường nói chung và đồng ruộng nói riêng, góp phần đảm bảo sức khỏe cho nông dân, thời gian tới, Hội Nông dân thành phố tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, vận động, giáo dục nâng cao nhận thức của cán bộ, hội viên, nông dân để nắm vững và chấp hành đúng các chủ trương, chính sách, pháp luật về tài nguyên và môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu. Chú trọng đổi mới nội dung, hình thức tổ chức tuyên truyền phong phú, sát với tình hình thực tiễn. Hội cũng tiếp tục duy trì và nâng chất các mô hình thu gom rác thải nơi đồng ruộng để môi trường ngày càng xanh - sạch - đẹp. 

Quốc Kha