Ngược dòng lịch sử về vùng đất và con người xã Mỹ Quới, hai cuộc chiến tranh đi qua để lại nơi đây biết bao tang thương, mất mát. Khi thực dân Pháp xâm lược Việt Nam, nhân dân lâm vào cảnh khốn cùng dưới sự cai trị tàn bạo của bọn chúng và bọn cường hào ác bá. Thực dân Pháp tăng cường khoản thuế đánh vào đầu người (thuế thân); tăng cường bắt phu, bắt lính, bắt dân khai phá rừng, đào kênh, làm lộ giao thông... để chúng tiện việc kiểm soát dân. Bọn địa chủ cường hào cho vay nặng lãi, tìm mọi thủ đoạn chiếm hữu tất cả ruộng đất, khiến cho nông dân rơi vào cảnh cùng quẫn, trở thành tá điền nghèo khổ.

Đồng chí Ngô Thị Huệ xem lại hình ảnh thời kháng chiến tại Nhà lưu niệm cơ sở cách mạng. Ảnh: Phước Liêu

Năm 1954, Mỹ lại tiếp tục can thiệp và tiến hành cuộc chiến tranh xâm lược ở Việt Nam. Nhân dân Mỹ Quới một lòng theo Đảng làm cuộc kháng chiến trường kỳ, gian khổ suốt 21 năm. Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, thống nhất đất nước, Đảng bộ và nhân dân Mỹ Quới tiếp tục xây dựng và phát triển quê hương. Từ đó đến nay, xã Mỹ Quới có thay đổi nhiều lần về địa giới hành chính, dân cư... song về cơ bản vẫn giữ được những nét riêng biệt về lịch sử anh hùng, kiên trung, bất khuất. Dấu ấn về chiến tranh và những người con Mỹ Quới anh hùng qua hai cuộc kháng chiến đã được ghi lại bằng hình ảnh, được lưu dấu tại Nhà lưu niệm cơ sở cách mạng. Bên trong nhà lưu niệm bố trí bàn thờ Bác Hồ; trưng bày hình ảnh các đồng chí lãnh đạo Tỉnh ủy Sóc Trăng qua các thời kỳ; hình ảnh các chiến sĩ cách mạng xã Mỹ Quới, tủ sách để nghiên cứu, học tập.

Những ai đã từng tham gia và trải qua năm tháng hào hùng, chắc hẳn không khỏi bồi hồi, xúc động khi nhìn lại hình ảnh nhân dân đào thông hào để tiếp cận và tấn công Chi khu Ngã Năm, tạo nên chiến thắng vang dội, hay hình ảnh đội du kích chống càn trong điều kiện địa hình hiểm trở, đổ nhiều xương máu. Hình ảnh chiến sĩ cách mạng được tập huấn sử dụng vũ khí thô sơ để đối đầu với đế quốc xâm lược với vũ khí hiện đại, trong đó điển hình nhất là hình ảnh "Chiến thuật nạng giàn thun bao vây đồn Cống Đá năm 1968" làm cho giặc kinh hoàng, khiếp sợ...

Cùng với đó là hình ảnh những người phụ nữ Mỹ Quới kiên trung được khắc họa chân thật và sống động. Đó là mẹ Việt Nam anh hùng Huỳnh Thị Tân (má Tám) với 5 người con đã cống hiến tuổi xuân vì hòa bình độc lập. Nơi đây còn có bức ảnh nữ du kích Ngã Năm - nhân vật của bức ảnh là Anh hùng lực lượng vũ trang Lưu Nguyệt Hồng. Hình ảnh nữ du kích đã đi vào tâm trí của mọi người bằng những ấn tượng sâu đậm về sự dũng cảm, kiên cường của người phụ nữ trong kháng chiến.

Đặc biệt hơn, Nhà lưu niệm cơ sở cách mạng có rất nhiều hình ảnh về cuộc đời, sự nghiệp đồng chí Ngô Thị Huệ (cô Bảy Huệ) với bao kỷ niệm về thời hoạt động cách mạng, ký ức trở lại chiến trường xưa, gặp lại những người bạn từng cùng mình vượt ngục... Đồng chí Ngô Thị Huệ là phu nhân của cố Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh, một trong mười nữ đại biểu Quốc hội khóa đầu tiên của nước Việt Nam, là một đảng viên trung kiên, hết lòng vì sự nghiệp cách mạng Việt Nam những năm 1930 - 1975. Đồng chí được Đảng giao đảm nhận các trọng trách trong Tỉnh ủy Trà Vinh, Tỉnh ủy Cần Thơ; là Ủy viên Liên tỉnh ủy Hậu Giang gồm 6 tỉnh miền Tây; Phó Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Long và Vụ trưởng Vụ Tổ chức - Cán bộ Trung ương.

Sau khi về hưu, đồng chí Ngô Thị Huệ còn dành tâm huyết cho các hoạt động phúc lợi cộng đồng, là một trong những người có công lớn sáng lập và xây dựng Bảo tàng Phụ nữ Nam bộ. Đồng chí Ngô Thị Huệ là một trong những minh chứng cho phẩm chất cao đẹp của người phụ nữ Nam bộ thành đồng, mãi mãi là tấm gương sáng ngời và là niềm tự hào của phụ nữ Sóc Trăng.

Mỗi hình ảnh đều gắn liền với một câu chuyện, để thế hệ hôm nay hiểu thêm về thực tế cuộc sống nơi chiến trường, sự gian khổ, hy sinh của người đi trước. Những hình ảnh ấy đã góp phần quan trọng nâng cao hiệu quả công tác giáo dục trong cán bộ, đảng viên, nhân dân, thanh thiếu nhi về lòng yêu nước, niềm tự hào về truyền thống cách mạng, lịch sử dân tộc, biết ơn về công lao và sự hy sinh của những người đã công tác và chiến đấu trên mảnh đất Mỹ Quới anh hùng.

Phước Liêu