STO - Lâu nay, khi nói về những ngôi chùa Khmer ở Sóc Trăng thì hẳn nhiều người sẽ nhắc ngay đến những ngôi chùa quen thuộc như chùa Mahatup mà tên gọi dân gian là chùa Dơi, rồi chùa Khleang nằm ngay trung tâm thành phố, cạnh bên Trường Trung cấp Văn hóa Pali Nam bộ, rồi chùa Prés On Prés Buôl Prés Phék mà dân gian xưa nay vẫn quen gọi tên là “chùa Bốn Mặt”... Rất ít người biết đến một ngôi chùa nằm ở ven biển Vĩnh Châu, chùa Sala Phôthi Sêrây Sakô - “chùa Mới”.
Toàn cảnh vị trí cá voi mắc cạn.
Hơn mười giờ “cứu cá ông”
Người dân vùng này gọi tên chùa là “chùa Mới” vì chùa Sala Phôthi Sêrây Sakô chỉ mới được cất lên vào năm 1938. Chùa tọa lạc ở khóm Vĩnh Bình, Phường 2 (TX. Vĩnh Châu). Nhưng chỉ sau sự kiện cá ông lụy ở bờ biển Vĩnh Châu vào ngày 11-10-2013 (nhằm mùng 7 tháng 9 năm Quý Tỵ) thì ngôi chùa này đã được nhiều người biết đến. Cả vùng biển bồi – khi “ông mắc cạn” thì quả là thật khó khăn cho việc đưa ông trở về với biển. Đây đúng là một sự kiện lớn của cư dân trong vùng. Khi ấy, nơi này còn mang tên là ấp Sân Chim. Người dân nơi đây đã dựng chòi tạm che nắng, làm mọi cách để giữ ẩm nhưng “ông” đã lụy vào khoảng 16 giờ cùng ngày - trong khi chờ nước triều lên.
Tầm 14 giờ ngày “ông mắc cạn”, chúng tôi cũng chạy xuống để chụp ảnh, ghi hình. Ông Lâm Dinh (66 tuổi) ở Phường 2 nói cùng tôi: “Khúc biển này trước thuộc ấp Sân Chim giờ là Phường 2. Từ lâu tui cũng có gặp "mấy ông" tấp vô mé biển nhưng đâu có lần nào lớn như lần này. Nếu như mà không đưa ông ra được, chắc mấy sư ở đây sẽ xin chính quyền đưa ông về “làm đám phước”!”.
Tỳ khưu Liêm và tác giả bên mộ cá ông.
Cũng ngay trong buổi chiều “ông lụy”, sau khi được sự đồng ý của chính quyền địa phương, Thượng tọa Thạch Phết đã tổ chức đưa “ông” về mai táng tại khuôn viên chùa Sala Phôthi. Và từ đó đến nay, ngày “ông lụy” – mùng 7-9 âm lịch, một lễ cầu an lớn đã được tổ chức tại đây, cầu mong sự yên bình cho cư dân miền biển.
Vị tỳ khưu trẻ trong ngôi sala rộng
Khuôn viên chùa Sala Phôthi thật rộng rãi, thoáng đạt với khu tăng xá khang trang dành cho khoảng 40 vị sư đang theo học sơ cấp Pali. Nhưng ấn tượng nhất chính là ngôi sala được xây cất cách đây 6 năm và đến nay đã gần như hoàn thiện. Trong sala này, chúng tôi thật bất ngờ khi biết được, tất cả những bức bích họa phật tích trong sala cùng những hoa văn - họa tiết trang trí đều do một tay vị tỳ khưu trẻ tên là Liêm đảm trách. Sala trong một ngôi chùa chính là nhà khách, nhà nghỉ dùng để cho khách phương xa nghỉ ngơi khi đến viếng cảnh chùa hoặc đến dự những nghi lễ lớn do nhà chùa tổ chức.
Tỳ khưu Liêm đang giảng cho tác giả nghe về ý nghĩa của những bức bích họa.
Trò chuyện cùng tỳ khưu Liêm bên hành lang sala, tôi được biết rằng, hầu như tất cả cây gỗ được dùng để trang trí nội trong sala này đều là gỗ sao từ chính trong vườn chùa. Đây là những cây sao được trồng ngay từ buổi đầu chùa mới lập! “Sư đã có học qua lớp mỹ thuật hay điêu khắc nào trước khi nhập tu không?”. Dù câu hỏi của tôi “hơi vô duyên” nhưng sư Liêm vẫn vui vẻ trả lời: “Không! Sư chỉ học ở chùa. Ban đầu là những buổi thực hành, hướng dẫn khoảng hơn 1 tuần từ thầy Rinh. Sau đó là tự học qua mạng internet từ những kiến trúc phật giáo Nam tông trong vùng. Đặc biệt là những phối cảnh từ những ngôi chùa ở Thái Lan”. “Vậy sư có dự định là nếu sau này khi xuất tu thì sẽ làm công việc chuyên về trang trí và mỹ nghệ chứ?”. Vừa cười vui sư Liêm vừa trả lời: “Bây giờ mình còn đang tu học thì mình cứ làm ở trong chùa vậy thôi. Còn sau này nếu có ai kêu thì mình cũng sẽ đi làm”!
Sala Phôthi Sêrây Sakô – tiếng Việt có nghĩa: nơi phật thiền định, nhưng đến giờ này, người dân trong vùng đã quen gọi với cái tên gần gũi, giản dị hơn - chùa Mới, chùa Cá Ông. Đến vãng cảnh chùa, du khách sau khi thăm mộ cá ông, hãy dành thời gian tham quan những họa tiết, hoa văn của ngôi sala độc đáo này. Và nếu có thể, hãy đến đây vào ngày lễ Cầu an được mở đúng ngày ông lụy - mùng 7-9.
Phương Quang
Bình Luận