Con chim bìm bịp ngoài bãi sông cứ đứng canh con nước ròng, nước lớn mà kêu. Nó giống như là sứ mệnh để báo cho người nông dân biết được ngoài sông nước đang chảy. Nhất là vào lúc đêm khuya. Những khi trở mình thức giấc bỗng nghe con bìm bịp kêu ngoài bãi bần là biết ngay giờ này nước sông đang lớn hay ròng.

Trời vào thu không gian như trầm mặc. Ngày nắng đi qua hanh nhạt, mơ màng. Giàn mướp êm đềm vươn xanh màu lá. Lúng liếng hoa vàng cho mấy con ong, bướm tụ tập nhởn nhơ…

Tháng chín, bầu trời như thấp lại bởi những đám mây dầy cứ đan nhau nặng nề rồi hóa thành mưa buông trắng cả góc quê.

Cứ mỗi năm hễ vào lúc này thì ai cũng lo đào đất cơi bờ… Ở cái xứ cồn là vậy. Cứ đến mùa nước lên thì lại canh cánh nỗi lo. Mỗi lần nước tràn bờ đê thì cây trái, hoa màu lại chìm trong nước. Cá tôm trong ao cũng theo nước ra sông hết sạch. Nhà cửa cũng bị ngập, đồ đạc bị hư hao. Bởi vậy mà mỗi khi nước lớn là cha tôi lại tranh thủ đắp bờ cho cao cho chắc. Nguồn thu nhập của người nông dân có được là bao. Nếu lỡ bị vỡ bờ, vỡ đê mùa màng bị thiệt hại thì coi như là khổ.

Tháng chín, ngoài rẫy cây mía đang xanh. Giá cả vào mùa thu hoạch bao nhiêu chưa biết. Nhưng màu xanh ấy cũng chính là niềm hy vọng cả một năm trời của những người nông dân quanh năm ướt đẫm hạt mồ hôi.

Nhớ hồi còn nhỏ, hễ vào mùa này lại nghe tiếng gõ cuốc gõ leng của cha hoặc của những nhà xung quanh để chuẩn bị cho vụ mùa vô chân mía… Những âm thanh ấy hòa với tiếng mưa chiều tạo nên một cảm giác buồn buồn. Có lẽ đó là cái buồn bởi sự cực nhọc, mặt nám tay chai của nhà nông.

Giờ thì cha đã già rồi mất. Tôi lại nối nghiệp cha gắn đời mình với rẫy. Cây mía vẫn vươn xanh như niềm khát vọng. Tiếng gõ cuốc gõ leng vẫn vang lên theo mỗi buổi chiều. Những ngọn gió mùa thu vẫn xôn xao ngoài ngõ, đôi khi vô tình làm cho nỗi nhớ cứ mênh mông ngược về quá khứ...

Chiều nay có cơn mưa nhẹ lất phất ngoài bãi lá. Con chim bìm bịp lại kêu. Dòng phù sa chảy mạnh. Nếu giờ này còn cha thì cha sẽ kêu đi đào đất cơi bờ.

Tháng chín về rồi. Và tôi biết mình sẽ làm gì khi dòng nước đẩy bụi lục bình trôi nhanh.

ĐƯỜNG LANG