Trước sự phát triển của xã hội, sự tiến bộ của khoa học – công nghệ, trình độ dân trí của người dân tăng cao; nhu cầu thông tin của người dân về các lĩnh vực trong đời sống xã hội, trong đó có thông tin y tế ngày càng cao; sự tác động của môi trường sống bị ô nhiễm; việc biến đổi khí hậu ngày càng trầm trọng; sự gia tăng của các nhà máy, khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh; kết hợp với sự phát sinh của nhiều loại dịch bệnh nguy hiểm mới nổi… thì nhu cầu bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân ngày càng cao, trong đó có những thách thức đặt ra cho công tác quản lý xã hội đối với hoạt động TT-GDSK của ngành Y tế. Vì vậy, việc hoàn thiện về mặt quản lý xã hội trong hoạt động TT-GDSK là rất cần thiết.

Qua thực tiễn trong quản lý xã hội đối với hoạt động TT-GDSK ở tỉnh Sóc Trăng 3 năm gần đây, có nhiều vấn đề đặt ra, đó là:

Một, nhận thức của một số cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, ban ngành, đoàn thể các cấp, các tổ chức chính trị - xã hội về TT-GDSK trong sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân còn hạn chế nên chưa quan tâm nhiều và coi trọng công tác TT-GDSK.

Hai, nhận thức của người dân vẫn còn nhiều hạn chế khi tham gia quản lý TT-GDSK, như: không chủ động thực hiện hoặc chưa quan tâm thực hiện các biện pháp phòng bệnh; có thói quen trông chờ và ỷ lại ngành Y tế, chính quyền, ban ngành, đoàn thể các cấp, các tổ chức chính trị - xã hội tác động thực hiện; thực hiện các biện pháp phòng bệnh chưa đúng hướng dẫn của ngành Y tế… Bên cạnh đó, điều kiện kinh tế, hoàn cảnh sống, cách sinh hoạt, phong tục tập quán, yếu tố môi trường… cũng ảnh hưởng không nhỏ đến việc tham gia quản lý TT-GDSK của người dân.

Ba, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về lĩnh vực TT-GDSK còn thiếu nhiều và chưa mang tính chuyên môn cao, trong đó, những văn bản mang tính chỉ đạo, lãnh đạo về TT-GDSK còn chung chung chưa rõ nét.

Bốn, trong mạng lưới TT-GDSK tại các cơ sở y tế còn thiếu biên chế bác sĩ; cán bộ kiêm nhiệm thường xuyên bị thay đổi. Vì thế, khi triển khai các hoạt động TT-GDSK tại mỗi đơn vị y tế ở các tuyến đôi lúc còn gặp nhiều khó khăn.

Năm, hoạt động TT-GDSK ở các tuyến ít nhiều còn mang tính tự phát, chưa thống nhất, chưa lồng ghép, chưa phối hợp, đơn lẻ, nhỏ… nên dư luận trong xã hội và hiệu quả TT-GDSK chưa cao. Các hoạt động TT-GDSK còn chồng chéo, đùn đẩy nên lãng phí thời gian, lãng phí các nguồn lực và một số chỉ tiêu kế hoạch chưa đạt yêu cầu. Kiểm soát thông tin và quản lý nhà nước về thông tin gặp nhiều khó khăn...

Sáu, cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho hoạt động TT-GDSK ở nhiều nơi đã xuống cấp; còn thiếu nhiều và thiếu ở nhiều cấp độ khác nhau từ tỉnh xuống cơ sở theo “Danh mục trang thiết bị và phương tiện làm việc của các Trung tâm TT-GDSK, Tổ TT-GDSK” của Bộ trưởng Bộ Y tế.

Bảy, đầu tư về tài chính cho mạng lưới từ tỉnh đến huyện, xã, ấp hoạt động TT-GDSK còn hạn chế…

Tám, sự tác động của môi trường sống bị ô nhiễm, việc biến đổi khí hậu ngày càng trầm trọng, kết hợp với sự phát sinh của nhiều loại dịch bệnh nguy hiểm mới nổi… ít nhiều cũng ảnh hưởng đến công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe của cộng đồng, trong đó, có hoạt động TT-GDSK.

Sơ kết, tổng kết công tác truyền thông – giáo dục sức khỏe 

Để có những giải pháp thiết thực, góp phần giải quyết các vấn đề đặt ra trong quản lý xã hội đối với hoạt động TT-GDSK, chúng ta nên xem xét những cơ hội đối với lĩnh vực này ở tỉnh Sóc Trăng:

Một là, Nghị quyết số 20-NQ/TW, ngày 25-10-2017 của Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ sáu (khóa XII) về “Tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới” ra đời. Để đạt mục tiêu tổng quát và những mục tiêu cụ thể đến năm 2025 của công tác này, Nghị quyết đã đề ra 9 nhiệm vụ, giải pháp. Đặc biệt nhiệm vụ, giải pháp thứ nhất có đề cập: Đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền.

Hai là, Tỉnh ủy Sóc Trăng cũng ban hành Chương trình số 26-CTr/TU, ngày 12-3-2018 thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW, ngày 25-10-2017 của Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ sáu (khóa XII) về “Tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới”. Trong đó, Tỉnh ủy Sóc Trăng nhấn mạnh: Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội tăng cường công tác phối hợp với các ngành, các cấp có liên quan trong thực hiện công tác thông tin, tuyên truyền, giáo dục về bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe…

Ba là, trong những năm qua, ngành Y tế Sóc Trăng đã đạt được những kết quả đáng kể trong công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân tỉnh nhà, đặc biệt là sự đóng góp không nhỏ của công tác TT-GDSK. Cụ thể: Trung tâm TT-GDSK Sóc Trăng, các phòng TT-GDSK huyện, thị xã, thành phố và xã, phường, thị trấn đã được đầu tư về cơ sở vật chất, trang thiết bị nghe – nhìn; công tác tổ chức trong hệ thống truyền thông từ tỉnh đến huyện, xã được đổi mới; công tác mạng lưới được củng cố và hoàn thiện dần; công tác đào tạo nâng cao nghiệp vụ được chú trọng và công tác truyền thông ngày càng được tăng cường, phát triển các loại hình phù hợp với xu thế của thời đại, nhu cầu phát triển của ngành, của xã hội và được phủ khắp ở các ấp trên địa bàn toàn tỉnh… có tầm ảnh hưởng rộng đến cộng đồng dân cư. Nhờ vậy, kiến thức, nhận thức của người dân về chăm sóc sức khỏe cho bản thân, gia đình và cộng đồng được cải thiện đáng kể.

Bốn là, các hoạt động bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe, trong đó có hoạt động TT-GDSK ngày càng hướng về cộng đồng, đặc biệt là vùng sâu, vùng xa...

Với nhiều cơ hội cho công tác quản lý xã hội trong hoạt động TT-GDSK của ngành Y tế tỉnh Sóc Trăng hiện nay kết hợp với 9 giải pháp sau sẽ góp phần nâng cao hiệu quả quản lý xã hội đối với hoạt động TT-GDSK trong thời gian tới. Cụ thể như sau:

Thứ nhất, nâng cao nhận thức cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, ban ngành, đoàn thể các cấp, các tổ chức chính trị - xã hội về TT-GDSK.

Thứ hai, tăng cường sự lãnh đạo, giám sát của Đảng trong công tác này.

Thứ ba, hoàn thiện hệ thống văn bản quản lý xã hội ở lĩnh vực TT-GDSK.

Thứ tư, xây dựng và chỉ đạo thực hiện chiến lược, quy hoạch, kế hoạch và phát triển hoạt động TT-GDSK trong thời gian tới.

Thứ năm, nâng cao trình độ, nghiệp vụ cho cán bộ làm công tác quản lý từ tỉnh đến cơ sở ở lĩnh vực này.

Thứ sáu, làm tốt công tác quản lý, chuyên môn, phối hợp trong lĩnh vực TT-GDSK.

Thứ bảy, đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, khen thưởng, xử phạt đối với công tác TT-GDSK.

Thứ tám, thực hiện quản lý xã hội đối với thông tin, cung cấp thông tin trên hệ thống truyền thông đại chúng và qua kênh truyền thông trực tiếp.

Thứ chín, tham gia tích cực phong trào thi đua “Giảm nghèo bền vững và giải quyết việc làm tỉnh Sóc Trăng” giai đoạn 2016 – 2020 trên địa bàn tỉnh do UBND tỉnh phát động; đồng thời, phát triển các hội nghề nghiệp. Từ đó, người dân ổn định cuộc sống và tham gia đầy đủ công tác TT-GDSK.

Đây là những cơ sở nhằm giúp công tác quản lý xã hội đối với hoạt động TT-GDSK trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng được nâng cao chất lượng và hiệu quả, đáp ứng nhu cầu tiếp nhận thông tin về y tế, đặc biệt là thông tin bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe ngày càng cao của công chúng, góp phần cùng với các đơn vị y tế trong toàn tỉnh thực hiện ngày càng tốt hơn sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân tỉnh nhà. Đây cũng là đáp án bước đầu giúp những nhà quản lý và những người làm công tác TT-GDSK thực hiện tốt chức năng mà ngành Y tế tỉnh giao.

Phương Tâm