Công tác thông tin giáo dục truyền thông được tổ chức với nhiều hình thức. Ảnh: KGT

Tính đến tháng 9-2020, toàn tỉnh số trường hợp nhiễm HIV được phát hiện là 4.205 người, có 2.527 trường hợp nhiễm HIV hiện còn sống và 1.653 người tử vong, mới phát hiện nhiễm HIV là 159 trường hợp, tập trung chủ yếu ở độ tuổi 16 - 29 là 66%. Đường lây chủ yếu là quan hệ tình dục không an toàn, chiếm tỷ lệ 97% và đường máu là 2,9%. Đã có 109/109 xã, phường, thị trấn phát hiện người nhiễm HIV.

Nhìn chung dịch HIV/AIDS ít thay đổi so với cùng kỳ năm 2019. Tuy nhiên, diễn biến dịch HIV/AIDS vẫn còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ lây nhiễm trong cộng đồng và tập trung ở các nhóm nguy cơ cao như người nghiện chích ma túy (NCMT), phụ nữ bán dâm (PNBD), vợ/chồng/bạn tình người nhiễm HIV/AIDS. Đặc biệt, sự gia tăng tỷ lệ lây nhiễm HIV trong nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM), nhóm tuổi ngày càng trẻ, dần trở thành nhóm chính nhiễm HIV mới của tỉnh. Bên cạnh đó, một số lượng không nhỏ người nhiễm HIV trong cộng đồng chưa biết được tình trạng nhiễm HIV của bản thân, đây cũng là một trong những nguyên nhân lớn làm lây lan dịch HIV ra cộng đồng hiện nay.

Từ thực tế đó, ngành Y tế tỉnh nói chung, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật nói riêng đã đẩy mạnh các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS nhằm tiến tới hoàn thành mục tiêu 90-90-90 (90% người nhiễm HIV biết được tình trạng nhiễm của bản thân; 90% người nhiễm HIV đủ điều kiện điều trị theo hướng dẫn điều trị quốc gia được điều trị ARV; 90% người nhiễm HIV điều trị ARV với tải lượng virus dưới ngưỡng lây truyền). Theo đó, công tác thông tin giáo dục, truyền thông thay đổi hành vi dự phòng lây truyền HIV được tổ chức với nhiều hình thức. Từ đầu năm đến nay, ước tính có 61.893 lượt truyền thông triển khai trên toàn tỉnh. Duy trì đồng đẳng viên là 49 người, tình nguyện viên là 12 người. Triển khai hoạt động cấp phát bơm kim tiêm tại 5 huyện, thị xã, thành phố. Duy trì tốt phong trào “Toàn dân tham gia phong trào phòng, chống HIV/AIDS”.

Bên cạnh đó, chương trình can thiệp giảm tác hại lây nhiễm HIV cũng được triển khai từ cấp tỉnh xuống cấp cơ sở với nhiều hoạt động như hỗ trợ kinh phí cho các địa phương làm các công tác can thiệp giảm tác hại ở địa bàn; xây dựng được đội ngũ đồng đẳng viên rộng khắp. Qua đó, đã tiếp cận đối tượng NCMT, phụ nữ bán dâm, tình dục đồng giới, tiếp viên nhà hàng, khách sạn đồng thời phân phát bơm tiêm, bao cao su, chất bôi trơn và giới thiệu đến tư vấn xét nghiệm tự nguyện tại các phòng tư vấn trên địa bàn. Công tác điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone cũng được duy trì, hiện tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật đang khám và điều trị cho 91 bệnh nhân uống Methadone và đã điều trị thành công 4 trường hợp, giúp họ cai nghiện và sống hòa nhập cộng đồng, góp phần giảm gánh nặng kinh tế cho các gia đình có người nghiện và ổn định an ninh trật tự xã hội.

Công tác chăm sóc và điều trị ARV cũng được diễn ra đồng bộ; đã kiện toàn 9/9 cơ sở điều trị được thanh toán bảo hiểm y tế trong khám, chữa bệnh HIV/AIDS, trong đó, 98% bệnh nhân đang được quản lý và điều trị có thẻ BHYT. Đến ngày 30-9-2020, toàn tỉnh đang điều trị 1.525 bệnh nhân và điều trị dự phòng HIV từ mẹ sang con cho 4 phụ nữ mang thai nhiễm HIV. Kiện toàn và đưa vào hoạt động 3 cơ sở được phép khẳng định HIV dương tính là Trung tâm Kiểm soát bệnh tật, Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Trung tâm Y tế TX. Vĩnh Châu. 

Triển khai nhiều lớp tập huấn về tư vấn xét nghiệm HIV tại cơ sở y tế. Ảnh: KGT

Song song đó, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh triển khai nhiều lớp tập huấn cho cán bộ y tế tuyến tỉnh, huyện, thị xã, thành phố, đồng đẳng viên và cộng tác viên xã, phường về tư vấn xét nghiệm HIV tại cơ sở y tế. Triển khai tư vấn xét nghiệm HIV cho 10.216 lượt người.

Tăng cường giám sát tuyến huyện, thị xã, thành phố và xã, phường trong việc chăm sóc bệnh nhân tại cộng đồng, đảm bảo 100% danh sách người nhiễm HIV/AIDS đang được quản lý tại các tuyến có tên tuổi, địa chỉ rõ ràng đang sống tại địa phương được quản lý và chăm sóc tư vấn. Tăng cường năng lực và hợp tác quốc tế trong phòng, chống HIV/AIDS. Duy trì hoạt động Câu lạc bộ Niềm tin. Duy trì hoạt động Dự án “Quỹ toàn cầu phòng, chống HIV/AIDS giai đoạn 2018 - 2020” do Quỹ toàn cầu phòng, chống AIDS, Lao và Sốt rét tài trợ.

Qua đó sẽ góp phần bám sát vào mục tiêu 90-90-90 và duy trì hoạt động phòng, chống HIV/AIDS trên địa bàn; giảm số người chuyển sang AIDS và giảm số người tử vong do HIV/AIDS. Sớm phát hiện tình trạng nhiễm HIV đưa vào điều trị ngay hạn chế tỷ lệ tử vong, mất dấu và giúp giảm lây nhiễm HIV ra cộng đồng.

Bác sĩ Huỳnh Ngọc Hân - Trưởng Khoa Phòng, chống HIV/AIDS (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật) cho biết: “Trong thời gian tới, công tác phòng chống HIV/AIDS hướng đến mục tiêu 90-90-90, khống chế tỷ lệ nhiễm HIV trong cộng đồng dân cư dưới 0,3%, giảm tác động của HIV/AIDS đối với sự phát triển kinh tế - xã hội. Các giải pháp sẽ được triển khai: thông tin giáo dục và truyền thông thay đổi hành vi phòng, chống HIV/AIDS; giám sát dịch HIV/AIDS và can thiệp giảm tác hại dự phòng lây nhiễm HIV; chăm sóc và điều trị HIV/AIDS, dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con; tăng cường năng lực hệ thống phòng, chống HIV/AIDS; duy trì dự án quốc tế phòng, chống  HIV/AIDS đang triển khai tại tỉnh. Tiếp tục duy trì Dự án Quỹ toàn cầu phòng, chống HIV/AIDS giai đoạn 2018 - 2020”.

KGT