Ông anh tôi làm theo lời dạy của các lão nông, chưa đầy năm đã rủng rỉnh tiền. Bạn hàng tới tận vườn mua tại chỗ chở đi nơi khác tiêu thụ. Ấy là chưa nói đến tiền bán lá chuối mỗi ngày dư sức lo tiền chợ. Anh nhẩm tính với lợi tức từ mấy công vườn mang lại, việc chi tiêu trong gia đình sẽ ổn định, bài toán vợ chồng son sẽ sống ra sao không phụ thuộc vào gia đình xem ra đã có lời giải đáp.

Cây chuối được trồng ở nhiều nước, đặc biệt cây chuối rất thích hợp với các nước Đông Nam Á. Dân ta có thể cây gì không biết nhưng cây chuối không ai lại không biết. Hình ảnh cây chuối rất quen thuộc với người Việt Nam - “Gió đưa bụi chuối sau hè…”. Cây chuối giống như cây dừa, không bỏ gì cả. Trái làm thức ăn, bắp chuối làm gỏi, thân chuối xắt ra nuôi gia súc, gia cầm, lá chuối dùng để gói bánh, củ chuối luộc ăn chơi…

Chuối có nhiều giống: chuối già, chuối cau, chuối hột và nhiều loại khác. Thông dụng nhất vẫn là chuối xiêm. Còn nhớ lúc mới lớn, tôi đọc sách báo thấy có chuối sứ, không hiểu chuối này ra sao, ở miền Tây không thấy, sau nghe người lớn giảng giải mới biết đây là tên gọi khác của chuối xiêm mà dân đàng ngoài đã gọi.

Chuối xiêm ngoài việc ăn chín còn có thể chế biến ra nhiều món ngon. Bánh tét, bánh dừa ngoài nhân đậu xanh còn có nhân chuối ăn rất ngon. Chuối nướng ăn với mỡ hành là món quà quê rất quen thuộc với tuổi nhỏ, lứa tuổi thời chúng tôi ai cũng thích. Chuối còn được chế biến ra nhiều món ngon khác: chuối xào dừa, bánh chuối, chuối nếp nướng, chuối chiên, chè chuối, chuối ngào đường… Các chị khéo tay còn làm mứt chuối, kẹo chuối, kem chuối, chuối sấy…

Thuở ấu thơ, tôi nhớ ở trong xóm có chị bán chuối nếp nướng. Trái chuối chín được bọc cơm nếp xung quanh đem nướng trên lửa than, bánh chín ăn kèm với nước cốt dừa, trên mặt rắc chút đậu phộng. Đây là món ngon và đầy kỷ niệm thời tôi học tiểu học. Thật lạ, món này ăn thường xuyên mà vẫn không ngán. Tôi vẫn còn nhớ lúc nội tôi còn sống, thời đó ở nông thôn chưa có điện, đêm rằm sáng trăng vui lắm nên cả nhà thức rất khuya. Nội tôi hay nấu chè, thường là chè thưng hoặc chè chuối, toàn là những món ngon từ sản vật của vườn nhà.

Thật đáng quý biết bao một loại cây bình dị nhưng có sức tiêu thụ rất lớn. Trong lúc nhiều loại trái cây sang trọng có lúc lao đao vì ế ẩm nhưng chuối dù có giá không cao vẫn âm thầm bền bỉ đến với mọi gia đình. Từ trái ngon đã được chế biến thành nhiều món ngon. Đối với những người con Việt có gốc gác nhà quê như chúng tôi vẫn yêu thích các món ngon dân dã của quê nhà, đi đâu xa là nhớ lắm!

TUẤN BA