Một tình nguyện viên y tế đang phun thuốc muỗi tại tỉnh Ratchasima, Thái-lan. Ảnh: Bangkok Post

Theo các nhà khoa học từ London, Vương quốc Anh, thông qua việc sử dụng giám sát bộ gene để theo dõi sự lây lan của chủng sốt rét kháng thuốc, các nhà khoa học nhận thấy chủng KEL1/PLA1 đã tiến hóa và có đột biến gene mới khiến chủng này kháng thuốc hơn.

Theo ông Roberto Amato, chuyên gia trong nhóm làm việc đến từ Viện Wellcome Sanger và Đại học Oxford của Anh và Đại học Mahidol của Thái-lan cho biết, các chủng sốt rét kháng thuốc đã lây lan mạnh mẽ, thay thế ký sinh trùng sốt rét địa phương và trở thành chủng có ảnh hưởng lớn ở Việt Nam, Lào và đông bắc Thái-lan.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính, vào năm 2017, khoảng 220 triệu người đã bị nhiễm sốt rét và căn bệnh này đã cướp đi sinh mạng của khoảng 400 nghìn người. Phần lớn trường hợp tử vong tập trung ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ ở vùng cận Sahara, châu Phi.

Sốt rét bắt nguồn từ ký sinh trùng Plasmodium ở muỗi và lây lan qua các vết muỗi đốt và có thể điều trị thành công bằng thuốc nếu phát hiện sớm. Tuy nhiên, khả năng kháng thuốc chống sốt rét đang gia tăng ở nhiều nơi trên thế giới, đặc biệt là ở Đông - Nam Á. Trong đó, phương pháp điều trị cơ bản với bệnh sốt rét tại nhiều nước châu Á trong thập kỷ qua là kết hợp dihydroartemisinin và piperaquine, còn được gọi là DHA-PPQ.

Trong các nghiên cứu trước đây, các nhà nghiên cứu đã phát hiện một chủng sốt rét phát triển và lây lan khắp Campuchia trong giai đoạn từ năm 2007 đến 2013. Nghiên cứu mới nhất công bố trên tạp chí The Lancet Ininfious Disaches cho thấy, sốt rét đã lây lan rộng hơn và trở nên nguy hiểm hơn.

Theo ông Olivo Mioto - thành viên trong nhóm nghiên cứu chia sẻ, tốc độ mà các ký sinh trùng sốt rét kháng thuốc lây lan ở Đông - Nam Á rất đáng lo ngại. Các loại thuốc khác có thể có hiệu quả vào thời điểm hiện tại nhưng về lâu dài cần có hành động khẩn cấp để tìm ra phương pháp mới.

Minh Đức - Tuấn Anh/Báo Nhân Dân