Dọc theo tuyến lộ đal dẫn vào ấp Đặng Trung Tuyến, xã An Thạnh Đông, nhiều diện tích mía đang bước vào mùa thu hoạch rộ. Nếu những rẫy mía nguyên liệu dùng để ép đường có nhiều cây xiêu vẹo, lá rũ bám thân, thì với những rẫy mía dùng để ép lấy nước được nông dân chăm sóc cẩn thận, phát triển tốt, thân thẳng đứng, cao vút và được đánh lá sạch sẽ để lộ những lóng mía dài cả gang tay.

Giống mía dùng để ép lấy nước ROC 16 mang lại giá trị kinh tế cao nhưng đang có nguy cơ dần thoái hóa.

Là một trong những hộ có diện tích canh tác mía dùng để ép lấy nước nhiều ở xã An Thạnh Đông, anh Trần Văn Dũng đã thu hoạch được 10.000 bó mía (tương đương với khoảng 18 công mía nước) và hiện còn khoảng 2 công đang thu hoạch. Với mỗi bó 12 cây, anh Dũng bán được 36.000 đồng, tuy thấp hơn thời điểm trước tết đến 5.000 đồng/bó, nhưng với kinh nghiệm hơn 20 năm canh tác mía, anh Dũng vẫn có lãi.

Trao đổi với chúng tôi, anh Dũng tiết lộ: “Trung bình 1 công trồng mía nước, tôi thu hoạch được 600 bó, sau khi trừ chi phí còn lãi khoảng 15 triệu đồng, cao hơn nhiều lần so với trồng mía nguyên liệu, mía nguyên liệu sau khi trừ chi phí chỉ còn chừng 3 - 5 triệu đồng/công”.

Theo như lời chia sẻ của bà con vùng này, anh Dũng là một trong những hộ hiếm hoi trên địa bàn xã trồng mía nước có năng suất cao. Bởi nhiều hộ trồng mía nước thường chỉ đạt năng suất khoảng 500 bó/công. So với mía nguyên liệu, các hộ trồng mía nước tuy có vất vả ở khâu chăm sóc, do phải vô chân mía cho vững chắc, đánh lá mía nhiều hơn để thân cây sạch đẹp, hạn chế được sâu đụt thân… nhưng đến khâu thu hoạch, nông dân chỉ cần thu tiền, mọi công đoạn sau thu hoạch đều có thương lái lo hết, không phải tìm nhân công để thu hoạch như mía nguyên liệu. 

Theo đồng chí Võ Quốc Hận - Phó Chủ tịch UBND xã An Thạnh Đông, tổng diện tích trồng mía hiện nay trên địa bàn xã là 900ha; trong đó có khoảng 120ha mía ép lấy nước. Nhiều năm trước đây, nông dân trồng mía để lấy nước chủ yếu sử dụng giống mía đường đỏ. Theo thời gian, giống mía này bị thoái hóa và hiện còn ít người trồng. Nhiều người tìm đến giống mía ROC 16 vì đây là giống mía có thân dài, mềm, nước có vị ngọt, đậm đà, phù hợp cho việc ép nước giải khát.

Tuy hiệu quả kinh tế của việc canh tác mía lấy nước cao hơn trồng mía ép lấy đường nhưng do canh tác nhiều năm liền, giống mía này hiện nay đã bắt đầu thoái hóa. Hiện địa phương vẫn chưa tìm ra giống mía ép lấy nước thích hợp để thay thế. Mặt khác, việc canh tác mía nước không chỉ có tại huyện Cù Lao Dung, nhiều địa phương khác như: Trà Vinh, Long An, Đồng Tháp cũng có nhiều người trồng. Có thể vì nguyên nhân này mà thị trường tiêu thụ mía nước bị thu hẹp lại. Trong vụ mía năm nay, lượng nhân công ít nên ảnh hưởng đến tiến độ thu hoạch, tính đến nay chỉ mới có 50% diện tích mía nước trên địa bàn xã An Thạnh Đông được thu hoạch, chậm hơn so với cùng kỳ năm ngoái.

Chia sẻ về những định hướng trong tương lai, Phó Chủ tịch UBND xã An Thạnh Đông Võ Quốc Hận cho biết thêm: “Định hướng của xã là sẽ giảm dần diện tích mía ở những vùng canh tác không hiệu quả để chuyển đổi sang cây trồng, vật nuôi khác cho phù hợp. Riêng đối với mía nước, sẽ giữ diện tích hiện tại nhằm góp phần ổn định thị trường, xã đã kiến nghị huyện nghiên cứu giống mía nước phù hợp để chuyển đổi thay thế giống mía ROC 16 dần thoái hóa”.

Thiện Hải