Khác hẳn với không khí buồn rầu của mùa sầu riêng năm trước, năm nay người dân thu hoạch trái sầu riêng ở Kế Sách với tâm trạng rất phấn khởi vì sầu riêng “được mùa, trúng giá”.

Ông Lê Văn Viết, ở Ấp 4 (Ba Trinh) phấn khởi cho biết: “Năm rồi, do thời tiết thất thường mà người dân trồng sầu riêng ở đây phải lao đao vì mất mùa lại thêm mất giá. Chỉ riêng vườn sầu riêng của gia đình tôi ít bị ảnh hưởng, do mình chịu khó theo dõi diễn biến thời tiết cũng như chăm sóc kỹ vườn cây nên thu hoạch trái có năng suất ổn định, tuy có giảm nhưng không đáng kể. Hiện giá sầu riêng được thương lái đến thu mua tại vườn thấp nhất cũng được 50.000 đồng/kg, với mức giá này thì nhà vườn đã có lời rồi”.

Người dân vui mừng vì sầu riêng đầu mùa bán được giá cao.

Cũng theo ông Lê Văn Viết, với diện tích 1ha, gia đình ông trồng được 300 gốc sầu riêng, tuy chưa thu hoạch hết do trồng rải rác theo đợt nhưng theo tính toán của ông, mỗi năm thu lãi được khoảng 150 triệu đồng từ vườn sầu riêng. Theo ông Viết, người trồng sầu riêng chỉ cần kỳ công chăm sóc tốt vườn cây sẽ cho thu hoạch trái được khoảng 20 năm.

Chia tay ông Viết, chúng tôi tìm đến Tổ hợp tác cây ăn trái Tài Lộc, ở Ấp 4, với diện tích trồng sầu riêng khoảng 24ha. Cùng trò chuyện với chúng tôi, ông Nguyễn Hoàng Anh - Tổ trưởng Tổ hợp tác cây ăn trái Tài Lộc cho biết: “Do ảnh hưởng của đợt hạn, mặn nên có hơn 5ha sầu riêng của tổ hợp tác bị ảnh hưởng nghiêm trọng; đến nay vẫn chưa phục hồi được, năng suất giảm khoảng 70%. Niên vụ sầu riêng năm nay, bà con chỉ hy vọng giá vẫn giữ ở mức cao như hiện tại để bù lại năng suất”.

Lý giải cho sầu riêng bị giảm năng suất, theo ông Nguyễn Hoàng Anh, mùa khô 2015 - 2016, độ mặn lên đến 2‰. Mặn vào bất ngờ, nhiều nhà vườn trở tay không kịp, những vườn đã tưới nước, mặn vào làm sầu riêng chết hết. Còn những vườn không tưới, gặp hạn, mặn thì cháy lá, thối rễ. Đến nay những cây nhỏ bị hạn, mặn đã phục hồi được, những cây lớn bộ rễ vẫn ảnh hưởng làm năng suất vườn sầu riêng giảm. 

Cũng theo ông Nguyễn Hoàng Anh, khó khăn lớn nhất của nông dân trồng sầu riêng là đầu ra và dịch bệnh. Mặc dù thương lái vào thu mua tại chỗ, nhưng đa số thương lái từ tỉnh khác tìm đến mua, do đó khi thu hoạch các hộ phải cố gắng thu một lượt để thuận lợi cho thương lái thu mua. Còn thương lái tại chỗ không vào thu mua hoặc ép giá. Đối với tình trạng dịch bệnh trên cây sầu riêng, bà con nông dân đã chủ động xử lý được bệnh bù xè đục thân và bệnh nứt thân, xì mủ ở phần thân cây, nhưng vẫn còn bệnh xì mủ ở phần rễ vẫn chưa thể phòng trừ được. 

Là địa phương có diện tích trồng sầu riêng nhiều nhất của tỉnh, hiện nay, huyện Kế Sách đã có gần tới 300ha diện tích trồng sầu riêng. Trong những ngày này, nhiều nhà vườn đã và đang bắt đầu thu hoạch rải rác. Theo ghi nhận của chúng tôi, trái sầu riêng được thương lái thu mua tại vườn có giá dao động từ 50.000 đồng đến 70.000 đồng/kg, tùy theo giống sầu riêng (giống Ri 6, mõn thon, cơm vàng hạt lép Thái Lan…), với giá bán này cao gần gấp đôi so với vụ sầu riêng năm rồi.

Theo ý kiến chung của các nhà vườn, nguyên nhân giá sầu riêng đầu vụ tăng là do ảnh hưởng của hạn, mặn năm qua đã làm nhiều diện tích sầu riêng ở các xã An Lạc Tây, An Lạc Thôn, Phong Nẫm, Nhơn Mỹ… bị ảnh hưởng, cây thiệt hại và chưa phục hồi được. Do đó, năng suất, sản lượng vườn sầu riêng giảm, nhu cầu của thị trường cao khiến giá sầu riêng tăng. Theo dự đoán của nông dân, giá sầu riêng sẽ tiếp tục tăng đến Tết Đoan ngọ (mùng 5-5 âm lịch), sau đó giảm nhưng không đáng kể.

Đồng chí Nguyễn Hoàng Nhu - Trưởng Trạm Khuyến nông huyện Kế Sách cho biết: “Thời gian qua, ngành nông nghiệp phối hợp với Trường Đại học Cần Thơ, Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền Nam thường xuyên tập huấn kỹ thuật xử lý ra hoa sớm, hoa mùa nghịch, kỹ thuật phòng chống hạn, mặn và quản lý bệnh nứt thân, xì mủ cho nông dân trồng sầu riêng. Hiện nay, nhiều cây bị bệnh nứt thân, xì mủ đã có chuyển biến tốt, hướng tới địa phương sẽ quản lý được bệnh này”.

Theo đánh giá của Trưởng Trạm Khuyến nông huyện Kế Sách, sầu riêng là cây khó tính, khó trồng, tuy nhiên giá trị kinh tế ổn định, ít rớt giá bất thường, do đó nhiều nhà vườn đã chuyển từ cây kém hiệu quả sang trồng cây sầu riêng. Trong thời gian tới, những vùng đất nhiều hữu cơ ở các xã Ba Trinh, Trinh Phú, Xuân Hòa sẽ được ngành nông nghiệp mở rộng diện tích trồng sầu riêng. 

Tuyết Xuân