Phóng viên: Thưa đồng chí, thời gian qua, tình hình vi phạm pháp luật về đất đai đối với các tổ chức, hộ gia đình trên địa bàn tỉnh diễn biến như thế nào?

Đồng chí Nguyễn Hoàng Dân: Thời gian qua, pháp luật về đất đai được Nhà nước ta không ngừng sửa đổi, bổ sung nhằm khắc phục những vướng mắc trong quá trình thực hiện, từng bước hoàn thiện nhằm đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện vẫn còn xảy ra tình trạng vi phạm về pháp luật đất đai. Cụ thể, đối với tổ chức, khi Nhà nước giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án, đầu tư vẫn còn tình trạng không đưa vào sử dụng đất trong 12 tháng liền hoặc khi đưa vào sử dụng so với dự án chậm 24 tháng, sử dụng đất không hiệu quả và không đúng mục đích. Đối với hộ gia đình, tình trạng lấn chiếm đất công như đất Nhà nước quản lý, đất các công trình công cộng, đất vỉa hè trong đô thị, đất bãi bồi ven sông, ven biển. Việc chuyển mục đích từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp không xin phép hoặc chuyển nhượng bằng giấy tay không ra chính quyền, chậm giao đất khi Nhà nước có quyết định thu hồi đất để Nhà nước thực hiện các dự án. Từ đó làm chậm tiến độ giải phóng mặt bằng của các dự án. Những vi phạm trên phần lớn do người dân chưa nhận thức đúng đắn về pháp luật đất đai. Tuy nhiên vẫn không loại trừ những trường hợp cố tình vi phạm.

Phóng viên: Trước thực trạng trên, Sở TN - MT đã có những giải pháp nào để góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng về pháp luật đất đai, thưa đồng chí?

Đồng chí Nguyễn Hoàng Dân: Lãnh đạo Sở TN - MT xác định, việc nâng cao nhận thức cộng đồng dân cư về pháp luật đất đai là quan trọng. Xem công tác tuyên truyền là “chìa khóa” mở ra sự hiểu biết và tuân thủ pháp luật của người dân. Công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm là “hồi chuông” cảnh báo cho người xem thường pháp luật. Chính vì vậy, sau khi Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực vào ngày 1-7-2014, Sở TN - MT đã tham mưu UBND tỉnh ban hành kế hoạch để triển khai Luật Đất đai và các văn bản hướng dẫn. Song song đó, hàng năm, sở cũng thực hiện công tác tuyên truyền và ký liên tịch với các cơ quan, đoàn thể để tuyên truyền đến các hội viên, đoàn thể. Ngoài ra, sở cũng ký liên tịch với Báo Sóc Trăng và Đài Phát thanh - Truyền hình Sóc Trăng để xây dựng chuyên trang, chuyên đề trong công tác tuyên truyền pháp luật về đất đai. Song song đó, sở cũng tiến hành tập huấn cho cán bộ cơ sở, đây là lực lượng nòng cốt trong công tác tuyên truyền pháp luật về đất đai.

Công tác thanh tra được xem là nhiệm vụ quan trọng. Nên ngay từ đầu năm, Sở TN - MT xây dựng kế hoạch thanh tra, hàng năm thanh tra ít nhất 2 cuộc đối với các trường hợp giao đất, cho thuê đất các tổ chức thực hiện dự án. Ngoài ra, sở cũng chỉ đạo các phòng TN - MT tổ chức thanh tra các trường hợp hộ gia đình, cá nhân trong việc quản lý và sử dụng đất. Đặc biệt trong năm 2017, sở cũng thành lập 4 đoàn thanh tra để thanh tra việc quản lý sử dụng đất của các địa phương. 

Phóng viên: Xem công tác tuyên truyền là “chìa khóa”, vậy Sở TN - MT đã tập trung vào các nội dung tuyên truyền chủ yếu nào để phổ biến pháp luật về đất đai đến người dân, thưa đồng chí?

Đồng chí Nguyễn Hoàng Dân: Trong công tác tuyên truyền, sở đã tập trung vào các nội dung phổ biến, thường xuyên xảy ra hàng ngày tại địa phương, những vấn đề bức xúc mà người sử dụng đất gặp phải, như: những quy định của pháp luật về giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất. Những nội dung này, chúng tôi muốn người sử dụng đất hiểu rõ hơn về nhu cầu và điều kiện của đối tượng được nhận giao đất, cho thuê đất cũng như thẩm quyền của cơ quan nhà nước trong việc giao đất, cho thuê đất và chuyển mục đích sử dụng đất… để người dân biết được và an tâm đầu tư vào diện tích đất của mình. Ngoài ra, chúng tôi còn tuyên truyền về những quy định bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất, như: công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và xử phạt hành chính trong lĩnh vực về đất đai...

Qua các hoạt động trên, trình độ diễn biến về pháp luật của cán bộ địa chính và nhận thức của người dân cũng được nâng lên rõ rệt. Cụ thể, không còn tình trạng giao đất trái thẩm quyền đối với các cấp; đất đai được sử dụng có hiệu quả hơn, người dân dám mạnh dạn đầu tư vào mảnh đất của mình, mạnh dạn tích tụ đất đai để mở rộng sản xuất, tình trạng tranh chấp đất đai giảm đáng kể. Giảm nhiều tình trạng chuyển quyền bằng giấy tay.

Phóng viên: Thưa đồng chí, thời gian tới, sở TN - MT sẽ duy trì và đẩy mạnh thực hiện những giải pháp nào để việc nâng cao nhận thức cộng đồng về pháp luật đất đai ngày càng hiệu quả? 

Đồng chí Nguyễn Hoàng Dân: Thời gian tới, sở sẽ duy trì các hoạt động tuyên truyền, tập huấn đối với các cán bộ cơ sở tạo nòng cốt công tác tuyên truyền. Chúng tôi cũng sẽ nâng chất công tác tuyên truyền và biện pháp tuyên truyền; phát huy hiệu quả của cổng thông tin điện tử của sở để đăng đầy đủ thông tin tạo điều kiện cho người dân truy cập tìm hiểu thông tin của ngành; phát huy đường dây nóng của Giám đốc sở cũng như của Thanh tra sở để người dân thuận lợi trong việc liên lạc phản ánh những vấn đề bức xúc, khó khăn để kịp thời giải quyết. Ngoài ra, chúng tôi đổi mới trong công tác tiếp dân, với khẩu hiệu “trao đổi, cởi mở, người dân không ngại đến gặp gỡ chính quyền”. Với những giải pháp trên, công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về pháp luật đất đai sẽ ngày càng hiệu quả.

Phóng viên: Xin cảm ơn đồng chí về cuộc trao đổi này!

Thiện Hải (Thực hiện)