Bộ trưởng Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể giải trình tại Quốc hội chiều 14-11.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho rằng, điều này sẽ phát huy ưu thế của việc đấu thầu để lựa chọn nhà đầu tư, bảo đảm tính công bằng, cạnh tranh, minh bạch trong việc thực hiện dự án BOT.

“Đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư là công cụ rất quan trọng để nâng cao hiệu quả đầu tư công thông qua việc khai thác hiệu quả nguồn lực, sự sáng tạo của khu vực tư nhân; tìm kiếm và chọn lựa được nhà đầu tư BOT có năng lực, uy tín, bảo đảm khả năng về vốn để bảo đảm tiến trình và chất lượng của dự án” - Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể nói.

Bộ trưởng cũng cho biết, về quy mô đầu tư, do kinh phí có hạn nên phân kỳ đầu tư và chia thành các dự án thành phần trong đó ưu tiên những đoạn cao tốc có lưu lượng xe cao.

Trước đó, thảo luận tại hội trường, đại biểu Hoàng Quang Hàm (Phú Thọ) cho rằng, theo báo cáo dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông có 8/11 dự án thành phần triển khai theo hình thức BOT. Trước đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa tiến hành giám sát và chỉ ra nhiều sai phạm trong hình thức hợp đồng này, nghị quyết giám sát mới ban hành nên chưa thể hoàn thiện ngay cơ chế, chính sách; vì vậy đề nghị Chính phủ trình Quốc hội biện pháp khắc phục những sai sót mà Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ ra. Các biện pháp đó cần phải bảo đảm rõ các tiêu chí để lựa chọn dự án BOT; tiêu chí đánh giá năng lực và lựa chọn nhà đầu tư; quy định BOT chỉ áp dụng với những tuyến đường mới nhằm bảo đảm quyền lựa chọn cho người dân; đấu thầu rộng rãi để lựa chọn nhà thầu; quy định việc tham vấn để lấy ý kiến của người dân; quy định vị trí đặt trạm và công nghệ thu phí.

Còn theo đại biểu Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình), thời gian qua, Quốc lộ 1A đã mở rộng bốn làn xe nhưng chỉ giải quyết nhu cầu trước mắt, hiện giờ nhiều đoạn đã bắt đầu ùn tắc như Ninh Bình, Thanh Hóa, Phan Thiết; thành phần xe hỗn hợp cùng lưu thông nên thiếu an toàn.

Cũng phân tích của đại biểu Nguyễn Ngọc Phương, nếu nói hệ thống giao thông thể hiện đẳng cấp của một quốc gia thì các nước đã có tiến bộ vượt bậc về giao thông, tuy nhiên Việt Nam vẫn còn hạn chế về lĩnh vực này. Nếu chúng ta xây dựng được nhiều tuyến đường cao tốc sẽ làm cho tốc độ bình quân của các phương tiện tăng lên, tiết kiệm được thời gian, nhiên liệu, hạn chế tai nạn giao thông.

Đại biểu Nguyễn Ngọc Phương đề nghị quy mô đầu tư phải tính đến hiệu quả, tầm nhìn dài hạn, tránh tình trạng đầu tư ra mà số lượng xe lưu thông ít hoặc không sử dụng hết công suất; hoặc đầu tư để hiệu quả ngay nhưng lại sớm quá tải.

Đồng thời, khi thực hiện chủ trương này, Chính phủ phải quan tâm đến việc giải phóng mặt bằng với quy mô một lần, hạn chế việc phải đền bù trong thời gian tiếp theo, phải có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, đồng bộ ở các địa phương để khâu giải phóng mặt bằng diễn ra nhanh chóng, thuận lợi, phù hợp với thực tế.

Cũng đồng tình cao với chủ trương xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc – Nam, tuy nhiên đại biểu Nguyễn Quốc Hận (Cà Mau) đề nghị phạm vi nghiên cứu dự án phải bao gồm toàn bộ mạng lưới đường cao tốc trên hành lang kinh tế Bắc - Nam bao gồm từ cửa khẩu Lạng Sơn đến đất mũi Cà Mau. Đại biểu nêu rõ, xét về kinh tế, Cà Mau là một trong bốn tỉnh trọng điểm của kinh tế của vùng. Tuy nhiên, hiện tại đường bộ ở đây đang thể hiện sự bất cập như nhỏ, gồ ghề, nhiều trạm thu phí. Vùng này đang có thế mạnh về thủy, hải sản và trái cây, đây là những mặt hàng cần vận chuyển nhanh. Do vậy, việc chậm đầu tư giao thông năm nào thì thiệt hại cho nông dân sẽ tăng lên bấy nhiêu.

Đại biểu Nguyễn Quốc Hận đề nghị Chính phủ bổ sung vào quy hoạch đoạn cao tốc từ Cần Thơ đến “đất mũi” Cà Mau và nhanh chóng bố trí vốn đầu tư tuyến cao tốc Cần Thơ - Cà Mau trước năm 2025.

THẢO LÊ. Ảnh: TRẦN HẢI/ Báo Nhân Dân