Theo đánh giá của Sở Lao động – Thương binh và Xã hội, thời gian qua, công tác giáo dục nghề nghiệp, giải quyết việc làm cho người lao động được tỉnh quan tâm thực hiện, nhất là đào tạo nghề gắn với giải quyết việc làm và nhu cầu sử dụng lao động của doanh nghiệp.

Tuy nhiên, sự phát triển nhanh và ứng dụng khoa học, công nghệ, máy móc tiên tiến của doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh đã đặt ra nhiều thách thức lớn cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, nhất là các trường trung cấp, cao đẳng trên địa bàn tỉnh. Chất lượng đào tạo của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp chưa theo kịp yêu cầu về chất lượng lao động của doanh nghiệp nên nhiều học sinh, sinh viên khi ra trường khó xin được việc làm hoặc có việc làm nhưng không đảm nhiệm được vị trí công việc, doanh nghiệp phải đào tạo bổ sung thêm kiến thức, kỹ năng tay nghề; nhiều sinh viên thiếu định hướng nghề nghiệp, trình độ chuyên môn và kỹ năng nghề nghiệp chưa tốt nên không đáp ứng yêu cầu.

Nhiều doanh nghiệp chú trọng đào tạo tay nghề cho lao động. Ảnh: Hải Hà

Một trong những hạn chế khác làm cho chỉ số đào tạo lao động chưa được cải thiện là chưa có sự gắn kết chặt chẽ giữa các cơ sở giáo dục nghề nghiệp của tỉnh và doanh nghiệp. Với vấn đề này, ông Lê Minh Cảnh – Phó trưởng Phòng Tuyển sinh và Nghiên cứu khoa học – Hợp tác quốc tế (Trường Cao đẳng Nghề Sóc Trăng) cho biết, việc liên hệ cho học sinh, sinh viên thực tập tại doanh nghiệp trong thời gian qua còn gặp khó khăn, một số doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh chưa tạo điều kiện cho học sinh, sinh viên thực tập, trường phải đưa học sinh, sinh viên đến doanh nghiệp các tỉnh khác để thực tập. Hàng năm, trường có tổ chức buổi tọa đàm "Doanh nghiệp với sinh viên" nhưng rất ít doanh nghiệp đến tham dự, chỉ khi có nhu cầu sử dụng lao động mới liên hệ đến trường.

Ở góc độ doanh nghiệp, bà Phạm Thanh Tuyền - đại diện Công ty TNHH Broadpeak Sóc Trăng cho biết: “Công ty chúng tôi chuyên sản xuất và xuất khẩu balo, túi xách, quần áo và có nhu cầu tuyển dụng lao động với số lượng lớn. Tuy đã phối hợp với các trung tâm giáo dục nghề nghiệp, trung tâm dịch vụ việc làm nhưng 90% số lao động là tự tuyển và tổ chức đào tạo”. Theo bà Tuyền, khó khăn hiện nay trong tuyển dụng lao động là nhân viên văn phòng có trình độ cao đẳng, đại học nhưng không giao tiếp được tiếng Anh và vi tính chưa thành thạo; công ty cũng không tuyển được đội ngũ quản lý tầm trung như: quản đốc, tổ trưởng… nên phải thuê từ các tỉnh khác với chi phí rất cao. "Theo tôi, các sở, ngành cần tăng cường thông tin, tư vấn sâu sát hơn, rà soát lại địa phương có lao động nhàn rỗi để phối hợp với doanh nghiệp đến địa phương tư vấn. Ngoài ra, cần có chính sách thu hút lao động có tay nghề về tỉnh làm việc" - bà Tuyền đề xuất.

Phân tích thực trạng về đào tạo lao động trong thời gian qua, bà Mã Thị Thanh - Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh cho rằng, Sóc Trăng là tỉnh có nguồn lao động trẻ dồi dào nhưng lại thiếu lao động tại chỗ cho các nhà máy, xí nghiệp mới mở, có nhu cầu lao động gia tăng quanh năm nhưng không tuyển được. Vấn đề là làm thế nào để nâng cao thu nhập cho người lao động và chất lượng cuộc sống của người lao động được nâng lên để tăng năng suất và hiệu quả làm việc. Vấn đề này không chỉ là việc của riêng người lao động mà là của cả hai phía gồm: doanh nghiệp – người lao động cùng đồng hành để phát triển.

Để góp phần cải thiện chỉ số đào tạo lao động của tỉnh, gắn việc đào tạo với giải quyết việc làm, Phó Giám đốc Sở Lao động – Thương binh và Xã hội Mã Chí Thanh cho biết: “Sở sẽ tiếp tục khảo sát các công ty, doanh nghiệp đóng trên địa bàn tỉnh để cập nhật kịp thời nhu cầu ngành nghề đào tạo, tuyển dụng lao động. Trên cơ sở đó sẽ xây dựng kế hoạch đào tạo nghề nhằm cung ứng lao động cho các công ty, doanh nghiệp theo yêu cầu. Gắn kết cơ sở giáo dục nghề nghiệp với các doanh nghiệp để tạo điều kiện cho cơ sở giáo dục nghề nghiệp đào tạo ra những lao động mà thị trường đang cần. Đồng thời, giúp học sinh, sinh viên bắt nhịp ngay với công việc sau khi tốt nghiệp”.

Một trong những giải pháp quan trọng khác nhằm phù hợp với tình hình mới được Sở Lao động – Thương binh và Xã hội đề ra đó là: mở rộng quy mô, nâng cao chất lượng đào tạo, áp dụng tốt những công nghệ mới vào công tác đào tạo nghề, phát triển giáo dục nghề nghiệp gắn với giải quyết việc làm, xuất khẩu lao động trên địa bàn tỉnh. Sở cũng tiếp tục thực hiện tốt chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa trong đào tạo lao động và nâng cao chất lượng hoạt động của Trung tâm Dịch vụ việc làm của tỉnh.

Hải Hà