Người "tiếp lửa" cho đờn ca tài tử

00:00, 22/05/2021

STO - Gặp anh Trần Hà Giang (viên chức Trung tâm Văn hóa - Thông tin - Thể thao huyện Mỹ Tú) giữa một chiều cuối tháng 4, trong không gian chìm trong một màu trắng xóa của cơn mưa đầu mùa, cứ đổ như trút nước. Tiếp khách bằng ly trà đặc còn nghi ngút khói, anh nhẹ nhàng trải lòng về quá trình làm nghề đầy đam mê, nhiệt huyết làm ấm lòng ngày mưa.

Anh Trần Hà Giang (viên chức Trung tâm Văn hóa - Thông tin - Thể thao huyện Mỹ Tú). Ảnh: KGT

Trần Hà Giang là con thứ tư trong gia đình có truyền thống đờn ca tài tử qua 4 thế hệ, các thành viên từ ông nội, bác, chú, cô, cha, anh em đến các con anh đều chơi đờn ca tài tử. “Từ nhỏ tôi đã đam mê đờn ca tài tử, bản thân đã biết chơi đờn ca tài tử từ lúc 8 tuổi (năm 1986) ở xã Ninh Thới, huyện Cầu Kè, tỉnh Trà Vinh do cha ruột là Nghệ nhân Nhân dân Trần Hà Thủy (Năm Đờn) là người truyền dạy” - anh Hà Giang tâm tình.

Đến năm 1990 (12 tuổi), anh theo gia đình về sinh sống tại thị trấn Huỳnh Hữu Nghĩa (Mỹ Tú), tiếp tục học thêm từ cha ruột và bắt đầu thực hành đờn ca tài tử, lúc bấy giờ đã chơi được nhạc cụ guitar và sến, ca tốt bài vọng cổ nhịp 32 và một số bài bản Bắc, Nam, Oán. Ngoài ra, anh còn học nghề từ các bậc tiền bối, học từ băng đĩa, sách vở để bổ sung về vốn bài bản, các kỹ thuật xử lý nhịp ngoại, đờn chạy ngón, nhấn nhá chữ đờn khó. Về sau được làm việc và thụ giáo với nhiều nghệ sĩ tiền bối như Nghệ sĩ ưu tú Trần Hoàng Đông, Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Văn Hương, Nghệ nhân ưu tú Đồng Hoàng Nam, Nghệ nhân Bạch Huệ, Nghệ sĩ ưu tú – nhạc sĩ Huỳnh Khải… 

Trước đó, năm 1996, khi đang học cấp 3 tại Trường cấp 2 - 3 Mỹ Hương (Mỹ Tú), bản thân anh mạnh dạn đề xuất ban giám hiệu trường thành lập câu lạc bộ đờn ca tài tử sinh hoạt thường xuyên trong nhà trường và câu lạc bộ đã tạo thành phong trào văn nghệ, giải trí lành mạnh trong nhà trường. Từ đó, anh thường xuyên cộng tác với Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Mỹ Tú cũng như Trung tâm Văn hóa tỉnh. Đến năm 1997, tham gia công tác tại Trung tâm Văn hóa - Thông tin - Thể thao huyện Mỹ Tú. Tại đây, anh tích cực dự nhiều lớp bồi dưỡng nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ nâng cao do tỉnh tổ chức.

Với sự đam mê cùng với bí quyết về đờn ca tài tử đang nắm giữ, anh đã thực hành và truyền dạy đờn ca tài tử ngày càng mạnh mẽ hơn bằng việc tổ chức tại nhà các buổi sinh hoạt định kỳ câu lạc bộ đờn ca tài tử huyện (2 lần/tháng) và giao lưu với các câu lạc bộ đờn ca tài tử ngoài huyện với nhiều thế hệ tham gia, mở nhiều lớp truyền dạy đờn ca tài tử tại nhà. Cũng như có các dự tính phát triển bộ môn đờn ca tài tử.

“Thời gian tới, ngoài việc tiếp tục truyền dạy đờn ca tài tử tại nhà, bản thân sẽ xin phép ngành Văn hóa - Thông tin huyện bố trí điểm tổ chức sinh hoạt đờn ca tài tử định kỳ trong Khu Văn hóa - Thể thao huyện để tạo điều kiện các câu lạc bộ đờn ca tài tử huyện bạn và các câu lạc bộ xã, thị trấn giao lưu học tập lẫn nhau, gắn kết với các lớp truyền dạy đờn ca tài tử nhằm góp phần giữ gìn và phát huy phong trào đờn ca tài tử tại địa phương” - anh Trần Hà Giang bộc bạch.

Ngoài việc chơi đờn và ca tài tử, bản thân còn biên tập, dàn dựng và kiêm luôn tài tử đờn, tài tử ca trong nhiều chương trình đờn ca tài tử của huyện tham dự liên hoan đờn ca tài tử cấp tỉnh. Hòa ca được và xướng âm chữ nhạc trên 80 bài bản tài tử - cải lương, trong đó gồm các điệu thức của 20 bài tổ và nhiều bài bản nhỏ của sân khấu cải lương. Có thể viết lời mới được cho các điệu thức đờn ca tài tử, cải lương; viết và dàn dựng tốt thể loại chặp cải lương. Với bí quyết, tri thức và kỹ năng đang nắm giữ, Trần Hà Giang được ngành Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh ghi nhận là một trong những tài tử đờn, ca tiêu biểu của tỉnh, anh đã được tỉnh tuyển chọn tham dự nhiều liên hoan cấp khu vực, toàn quốc về đờn ca tài tử và đạt nhiều giải cao.

Giám đốc Trung tâm Văn hóa - Thông tin - Thể thao huyện Mỹ Tú Nguyễn Văn Kiệt cho biết: “Trần Hà Giang rất nhiệt tình tham gia sinh hoạt và hướng dẫn cho cơ sở về hoạt động văn hóa, văn nghệ nói chung, đờn ca tài tử nói riêng, thường xuyên dự các buổi sinh hoạt đờn ca tài tử của xã, ấp để truyền nghề; đồng thời Giang cũng thực hiện tốt trách nhiệm là Chủ nhiệm Câu lạc bộ đờn ca tài tử huyện... Qua đó rất được quần chúng và giới mộ điệu đờn ca tài tử trong và ngoài huyện tin yêu. Có thể nói, đồng chí Giang là người “truyền lửa” cho phong trào đờn ca tài tử huyện nhà”.

KGT